Ba triệu người Ba Lan mắc bệnh tiểu đường

 

Có đến ba triệu người Ba Lan mắc bệnh tiểu đường. Nếu coi thường không chữa, có thể phải cưa chân. Thuốc đắt, không có điều kiện áp dụng các phương pháp chữa tiên tiến, đấy là số phận các bệnh nhân tiểu đường ở Ba Lan. Mỗi năm có 70 nghìn người chết, không phải vì già mà vì các biến chứng. Không may là phần lớn chúng ta coi thường các triệu chứng của bệnh này. Vậy khi nào bạn cần phải lưu tâm và nếu không chữa thì hậu quả ra sao?

 Các triệu chứng đáng ngại ban đầu

  Khát quá mức và đi tiểu nhiều có thể là các triệu chứng của bệnh này. Chúng ta phải cảnh giác vì theo thống kê, bệnh chỉ được phát hiện sau từ 5 đến 12 năm. Vậy tạo sao bệnh nhân mắc tiểu đường lại hay đi giải? Lý do là vì khi đó thận không lọc được lượng đường gluco quá lớn. Trong nước tiểu có quá nhiều gluco. Nó là một hợp chất có khả năng „ngậm” nước, vậy nếu trong nước tiểu có gluco, thể tích nước tiểu sẽ tăng. Khi đó có trường hợp cơ thể thải đến 3 lít nước tiểu một ngày. Do vậy bạn sẽ có cảm giác khát. Một số bệnh nhân uống đến 10 lít nước nhưng vẫn cảm thấy có gì không bình thường trong người.

 Di truyền nhưng không chỉ thế

 Bệnh tiểu đường hay di truyền. Hơn nữa nếu bố hay mẹ mắc bệnh này, thì nó có thể xuất hiện ở con cái sớm hơn cả bố lẫn mẹ. Và xác suất mắc bệnh sớm hơn còn xuất hiện cả ở các thế hệ kế tiếp. Một số các nhà khoa học đi tới một lý thuyết là lý do không chỉ do di truyền về gen, mà con cái còn „thừa hưởng” cách sống làm bệnh xuất hiện sớm hơn – do chế độ ăn uống sai và do phần lớn thời gian rỗi chỉ ngồi trong nhà.

 

Bốn loại tiểu đường

  Tiểu đường là bệnh về hấp thụ, trong đó nồng độ đường trong máu cao. Cho đến gần đây, các bác sỹ chỉ phân biệt hai loại bệnh tiểu đường: loại 1 và 2. Bệnh loại 1 là khi cơ thể phá hủy các tế bào của lá lách nên nó không sản xuất ra chất insulin. Tiểu đường loại 2 có đặc điểm là không thiếu insulin, nhưng các tế bào của cơ thể không nhậy cảm với hoạt động của chất này. Theo các tiêu chuẩn mới nhất của Hội Nghiên cứu bệnh tiểu đường ở Ba Lan thì họ chia ra thêm hai loại nữa: bệnh tiểu đường của phụ nữ mang thai, nó xuất hiện khi có mang và hết sau khi đẻ và bệnh tiểu đường loại rối loạn hấp thụ (posterydowa). Một trong các biểu hiện ban đầu của bệnh có thể là tình trạng luôn mệt mỏi, kể cả sau tám tiếng ngủ.

 Các mức độ của bệnh

  Đáng tiếc là đối với chúng ta, dọa có tác dụng hơn là giáo dục. Vì vậy, trước khi kể tiếp các triệu chứng ban đầu (ngoài việc khát nước và đi giải nhiều) của bệnh tiểu đường, chúng tôi nêu một trong các biến chứng nguy hiểm nhất nếu không phát hiện bệnh hay chữa sai, nhất là bệnh tiểu đường loại 2. Khi nồng độ gluco trong máu quá cao, và giá trị không chuẩn thì chúng làm hại mạch máu và dây thần kinh. Khi đó hình thành cấp tiểu đường có nguồn gốc mạch máu (không đủ máu), hay nguồn gốc thần kinh (neuropatyczna). Triệu chứng đầu tiên khi đó là rối loạn cảm giác. Ta dễ bị xây xát, bàn chân bị quá nóng hay có hư hỏng cơ học. Các dấu hiệu đáng để ý là da khô, có vẩy, cảm giác tê, bắp cơ co mạnh về ban đêm. Sau đó trên bàn chân xuất hiện các vết thương khó lành, không bình thường rồi tế bào bị hủy hoại. Không chỉ tế bào da mà cả xương, khớp dẫn đến biến dạng bàn chân. Bàn chân phù lên, đỏ và có nhiệt độ cao hơn các phần khác của cơ thể. Các ngón chân gập lại. Khi coi thường bệnh ở giai đoạn này thì có thể làm tế bào chết, có thể phải cắt ngón chân hay bàn chân. Rất không may là với triệu chứng rõ đến thế mà nhiều bệnh nhân đi gặp bác sỹ quá muộn, khi không làm gì được nữa. Ở Ba Lan cứ hai ca phẫu thuật cưa chân thì một ca là do bệnh tiểu đường không chữa. – Ta có thể mất chân, bị mù, và 70 nghìn người chết mỗi năm do các biến chứng – vào tháng 7 này các bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường ở Ba Lan đã viết đơn kiến nghị tới ông Bộ trưởng Bộ Y tế Konstanty Radziwił. Họ đòi nhà nước trả tiền cho các phương pháp chữa tiên tiến khác.

 Cao huyết áp và bệnh tiểu đường

  Trẻ em bình thường có huyết áp chuẩn. Người lớn bắt đầu bị huyết áp sau tuổi bốn mươi. Nên theo dõi huyết áp đều đặn, vì những người huyết áp cao trên 130/80 mm Hg hay mắc bệnh tiểu đường. Không may là người Ba Lan mắc bệnh huyết áp lại không uống thuốc đều. Tiền chữa các biến chứng của bệnh tiểu đường ở Ba Lan lên đến 3,57 tỷ zł mỗi năm. Có đến 78% số này là tiền chữa các biến chứng về tim mạch. Ba Lan là một trong ba nước cuối cùng của Liên minh châu Âu không trả tiền cho các thuốc loại tương tự như GLP-1 (một loại hooc môn tiêu hóa có tác dụng hãm sản xuất đường gluco trong gan).

 Từ bệnh nấm đến bệnh tiểu đường

  Hơi thở có mùi hôi (mùi aceton), các bệnh về răng (chủ yếu về lợi), lưỡi trắng (pleśniawki), bệnh nấm chữa không dứt hay các vết thương khó lành là các triệu chứng đáng ngại. Có thể do bệnh tiểu đường đấy. Nếu chúng ta có các hiện tượng như vậy, bạn cần đi thử lượng đường trong máu càng sớm càng tốt, vì nếu không chữa có thể dẫn đến bệnh mạch vành, ngất, suy thận hay mù. Mức đường gluco trong máu khi nhịn ăn sáng không được vượt quá 100 mg/dl. Nếu sau hai lần thử máu, đường gluco vẫn cao thì bạn phải đi làm xét nghiệm đồ thị đường (krzywa cukrowa – đo mức đường khi nhịn ăn và mức đường hai tiếng sau khi bạn uống 75 gram gluco hòa tan trong nước).

 Thèm ăn

  Bệnh nhân mắc tiểu đường có thể rất thèm ăn, Dù trong máu có lượng đường cao, nhưng cơ thể không có khả năng hấp thụ và gửi đến não tín hiệu về „thiếu chất”. Khi đó nó tạo cho ta cảm giác ngon miệng. Còn khi cơ thể không có khả năng biến đường thành năng lượng, cơ thể bắt đầu yếu đi. Mệt mỏi và buồn ngủ, còn ở giai đoạn sau nữa người sẽ gầy đi, đó có thể là dấu hiệu của bệnh ở giai đoạn phát triển rồi.

 Mối liên hệ giữa tiểu đường và bệnh béo phì

  90% người bệnh ở Ba Lan mắc tiểu đường loại 2. Trên thế giới có 400 triệu người bị bệnh này. Tổ chức sức khỏe thế giới WHO đã tuyên bố là tiểu đường loại 2 là bệnh dịch đã vượt trước dịch bệnh béo phì. Ở Mỹ, hai phần ba dân số quá cân và béo phì, còn ở châu Âu có đến 50%. Không may là những người quá nặng cân hay mắc bệnh tiểu đường loại 2 này, đặc biệt nguy hiểm khi bụng quá to. Các quá trình viêm hay xuất hiện trong các tế bào mỡ, sau đó tấn công toàn cơ thể và dẫn đến hẹp mạch máu rồi bệnh tiểu đường– giáo sư Mirosław Jarosz, giám đốc Viện Thực phẩm và Dinh dưỡng (IŻŻ) nói. Rất may là khi chúng ta chỉ cần giảm cân một ít, ví dụ giảm đi 5 kg khi ta đang nặng 100kg, thì ta đã giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường hay nếu mắc rồi thì diễn biến cũng nhẹ đi. Nếu bạn định giảm cân thì nên tránh các thực đơn thái quá, vì sau đó dễ bị rơi vào hiện tượng jo-jo (sau đó thèm ăn quá, ăn nhiều lại tăng cân lại).

 Tập thể thao, nhưng không quá nặng

  Người Ba Lan hay mắc bệnh tiểu đường, ngay cả khi không do di truyền. Có thể do thực đơn, cũng như lười vận động. Bạn không cần đi tập hàng giờ ở các phòng tập, hay tập chạy maraton. Chỉ cần đi bơi giải trí, đi bộ, đi xe đạp hay đi dạo. Chỉ cần một giờ thôi, nhưng đều đặn hàng ngày!

Thuốc lá, rượu và bệnh tiểu đường

  Chỉ hút một điếu thuốc hay uống một chút rượu, thì lượng đường trong máu đã tăng. Rượu chuyển hóa trong gan, mà khi gan mải lo phân hóa nó sẽ mất khả năng điều chỉnh nồng độ của nó. Lạm dụng rượu sẽ làm quá trình hấp thụ đảo lộn. Vậy tất cả mọi người nên hạn chế uống rượu, còn những người đã mắc bệnh tiểu đường tuyệt đối không nên uống rượu và tìm cách giải trí khác.

 Bánh kẹo và mỡ

  Trường Harvard đã làm một nghiên cứu chứng tỏ ăn chay làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường đi 20%. Còn nếu chúng ta ăn chủ yếu rau và quả, bánh mỳ đen thường xuyên với khẩu phần nhỏ thì nguy cơ mắc bệnh giảm đến 34%. Cho nên thực đơn nhiều rau và ít mỡ động vật cùng các thực phẩm có chỉ số đường ít hơn 55 IG, ít đường và muối, sẽ tốt không chỉ cho người có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và bệnh tim, mà còn cho tất cả mọi người.

 NHV (theo Onet.pl)