2021-02-21 14:51:51

Chuyện thời covid (T.34)

- Các biến thể mới của coronavirus

Các nhà nghiên cứu Mỹ vừa công bố 7 biến thể COVID-19 mới được phân lập thành công ở Mỹ. Theo đó, đột biến B.1.1.7 của Anh không phải là đột biến duy nhất. Hiện tại, họ chưa thể cung cấp thông tin chi tiết về những đột biến này, không biết liệu chúng có phải là mối đe dọa thực sự đối với xã hội hay không. Một trong những tác giả của báo cáo, nhà virus học Jeremy Kamil của Đại học bang Louisiana, thừa nhận rằng tất cả các biến thể mới đều có cùng một phả hệ. Ngoài ra, ông đã tìm ra một đột biến có cùng bộ gen - lần đầu tiên được phát hiện vào tháng 10/2020 ở New Mexico. Có lo ngại rằng các đột biến mới có khả năng lây nhiễm ở mức độ tương tự như các biến thể Anh phổ biến ở châu Âu.

Hôm thứ 5 (18/02/2021), một biến thể mới của virus cũng đã được phát hiện trong một phòng thí nghiệm ở Helsinki. Theo đó, biến thể Phần Lan có các đặc điểm của các biến thể Anh và Nam Phi đã được phát hiện trước đó, nhưng "dòng tiến hóa của nó thì khác".

Tại Ba Lan cũng đã xuất hiện những biến thể coronavirus mới được gọi là „cảnh báo”. Các nhà khoa học giải thích rằng thuật ngữ "biến thể cảnh báo" có liên quan đến khả năng lây truyền cao hơn.

Trong một nhóm 69 bệnh nhân COVID-19 được nghiên cứu, các kỹ thuật viên phòng thí nghiệm của Đại học Y Bialystok, do tiến sĩ Joanna Reszeć điều hành đã phát hiện một số biến thể mới của vi rút SARS-CoV-2, bao gồm cả những biến thể Anh và Nam Phi, nhưng cũng có thêm của Bỉ, Ireland và Nga. Ngoài ra, các biến thể mới, cho đến nay chưa được biết đến được gọi là "biến thể Podlaski" cũng được phát hiện.

(Phòng thí nghiệm của Đại học Y Bialystok)

Nhóm 69 bệnh nhân COVID-19 được nghiên cứu này đã có tới 18 người nhiễm biến thể Anh. Điều này cho thấy quy mô của vấn đề ở Ba Lan. Các nhà nghiên cứu cảnh báo các biến thể  Anh hoặc Nam Phi sẽ dần thay thế các biến thể cổ điển. Một trong số chúng sẽ là biến thể thống trị ở Ba Lan trong thời gian hai tháng tới.

Khi vi rút nhân bản, các lỗi sao chép nhỏ, tức là đột biến, sẽ xảy ra một cách tự nhiên. Đó là một quá trình diễn ra mọi lúc. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, một dạng đột biến cụ thể sẽ trở thành một biến thể virus mới. Biến thể mới này có thể có các đặc điểm hơi khác, ví dụ như dễ lây lan hơn. Thí dụ như biến thể Anh, Brazil hoặc Nam Phi. Hiện tại, biến thể Anh đang trở thành nỗi  lo ngại lớn nhất do nó dễ lây lan hơn (ước tính khoảng 35 đến 45 phần trăm), và đồng thời nguy hiểm hơn. Theo chính phủ Anh, tỷ lệ tử vong dao động từ 30 đến 70 phần trăm.

Biến thể của Anh đã được phát hiện ở 75 quốc gia. Tại Ba Lan, theo số liệu của Bộ Y tế công bố ngày 9/2, chỉ phát hiện 8 trường hợp nhiễm B.1.1.7., nhưng theo các nhà nghiên cứu, sự hiện diện của loại virus này ở Ba Lan chắc chắn cao hơn nhiều.

Biến thể Nam Phi của coronavirus có tên là 501.V2 được phân biệt bởi 20 dạng đột biến khác nhau, 9 dạng đột biến thay đổi trình tự axit amin của protein S. Nó được phát hiện lần đầu tiên ở Nam Phi vào cuối tháng 12 năm 2020. Biến thể Nam Phi nguy hiểm hơn biến thể Anh. Ngoài khả năng lây nhiễm cao, các nghiên cứu sử dụng huyết thanh chữa bệnh cho thấy biến thể Nam Phi có thể kháng vắc xin hơn.

Đột biến P.1 từ Brazil lần đầu tiên được xác định vào tháng 7 năm 2020. Bằng chứng ban đầu có thể chỉ ra rằng biến thể này không được các kháng thể nhận ra. Điều này có nghĩa là vắc-xin COVID-19 sẽ không có tác dụng với nó.

- Có thể ngăn chặn đại dịch COVID-19 trước mùa hè năm 2022?

Đại dịch COVID-19 sẽ không được kiểm soát trước mùa hè năm 2022, Các nhà khoa học cảnh báo về các biến thể mới của coronavirus, rất có thể sẽ cần đến vắc xin mới để chống lại.

Pittet, người quản lý chương trình kiểm soát nhiễm trùng tại Bệnh viện Đại học Geneva và trung tâm an toàn bệnh nhân của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết rằng hai tháng tới sẽ rất khó khăn vì virus hô hấp dễ lây lan. Sau vài tháng nữa, tức là vào đầu mùa hè chúng ta mới có thể đưa ra những đánh giá đầu tiên về hiệu quả của chiến dịch tiêm chủng COVID-19.

Mối quan tâm của Pittet về thời gian xảy ra đại dịch được dư luận Pháp chia sẻ. Theo một cuộc khảo sát do Elabe thực hiện: Chỉ có 31% người Pháp dự đoán rằng một "cuộc sống bình thường trở lại" có thể xảy ra vào cuối năm 2021, 30 phần trăm hy vọng nó chỉ xảy ra vào năm 2022 và 17% cho rằng sẽ xảy ra sau năm 2022.

Do lo ngại về sự lây lan của các biến thể mới, dễ lây lan hơn của coronavirus, một số quốc gia đã thực hiện các quy tắc nghiêm ngặt hơn đối với việc đeo khẩu trang. Khẩu trang FFP2, KN95, mặt nạ làm bằng sợi nano hoặc đeo hai khẩu trang được khuyến khích sử dụng trong các cửa hàng và trên phương tiện giao thông công cộng.

- Tin tốt từ Israel: Chỉ cần một liều vắc-xin cũng khiến cơ thể phản ứng mạnh

Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Bar-Ilan ở Tel Aviv đã tiến hành một nghiên cứu với một nhóm 514 người là các nhân viên của Trung tâm Y tế Ziv ở Safed. Trong nhóm này có 17 người đã bị nhiễm SARS-CoV2 trong thời gian khoảng một tháng đến 10 tháng trước khi tiêm liều vắc-xin Pfizer đầu tiên.

Để đánh giá phản ứng của họ đối với vắc-xin, mỗi người thử nghiệm được đo mức kháng thể chống vi-rút trước và 21 ngày sau khi tiêm vắc-xin.

Kết quả cho thấy là ở những người đã bị nhiễm virus trước đó, phản ứng của hệ thống miễn dịch đối với chế phẩm này rất mạnh (mạnh hơn ở những người chưa bị nhiễm SARS-CoV-2), bất kể họ đã có kháng thể chống coronavirus hay chưa có trước khi tiêm chủng.

Giáo sư. Michael Edelstein cho rằng, những kết quả này có thể giúp các quốc gia đưa ra quyết định sáng suốt hơn về chiến thuật tiêm chủng - ví dụ, liệu những người đã khỏi bệnh có nên được ưu tiên tiêm phòng trước hay không và tiêm bao nhiêu liều. Những kết quả này cũng chứng minh rằng việc thiếu các kháng thể ở những người đã bị nhiễm virus không có nghĩa là cơ thể đã mất khả năng bảo vệ trước sự lây nhiễm tiếp theo.

Các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng phản ứng với liều vắc-xin đầu tiên ở những người có tiền sử nhiễm virus là tương tự nhau bất kể sắc tộc. Nhóm nghiên cứu bao gồm những người Do Thái, người Ả Rập và Druze.

(Xếp hàng tiêm phòng COVID-19 ở Tel Aviv)

Các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng mặc dù phát hiện của họ là một tin rất tốt nhưng nó cần được xác nhận ở một nhóm bệnh nhân lớn hơn.

- Nếu bị sốt trong hai ngày sau khi tiêm phòng thì vẫn hơn là không được tiêm

Cơ quan An toàn Thuốc và Sản phẩm Y tế Quốc gia Pháp vừa báo cáo các tác dụng phụ ở 150 nhân viên y tế trong số 10.000 người được tiêm vắc xin AstraZeneca ở Pháp. Thierry Amouroux, phát ngôn viên của hiệp hội y tá Pháp, cho biết: “Đó là một hội chứng cúm với sốt cao và đau cơ”.

Điều này gây hoang mang cho nhiều người. Có người đã nói rằng hãy cho tôi vắc xin Pfizer, đừng cho tôi vắc xin hạng hai này. Đây là một thông tin tiếp theo có thể gây lo ngại về vắc xin. Trước đó, đã có những nghi ngờ về hiệu quả của chế phẩm này (60%) và độ tuổi của những người có thể sử dụng nó. Có người nói rằng AstraZeneca không dành cho người trên 65 tuổi.

Tiến sĩ Tomasz Dzieiątkowski, nhà vi trùng học và virus học, Khoa Vi sinh Y học, Đại học Y Vác-sa-va cho rằng người Anh đã tiêm vắc xin này trong gần hai tháng và họ đã không đưa ra nhận xét như vậy. Hay người Pháp có một hệ thống miễn dịch khác? Khó có thể nói trước được điều gì vào lúc này. Dù sao, theo tôi có các triệu chứng giống như cúm, tức là sốt 38 độ, đau khớp và cơ kéo dài một hoặc hai ngày có lẽ vẫn tốt hơn là không được tiêm phòng. Tôi nghĩ rằng hầu hết những người có lý trí sẽ vượt qua nó. Trong tình huống như hiện nay, bạn nên cân nhắc giữa cái được và rủi ro tiềm ẩn.

Cơ quan Thuốc Châu Âu đã ban hành quy định vắc xin AstraZeneca có thể được sử dụng cho người cao tuổi. Loại vắc xin này có mặt trên thị trường càng lâu thì sẽ càng có nhiều thông tin về nó. Điều này là bình thường, do đó tất cả các chế phẩm này đều phải có sự chấp thuận có điều kiện.

Thay vì đọc những thông tin đại trà, bạn cần kiểm tra các nguồn tin khoa học. Trong thời đại COVID-19, tất cả thông tin về báo cáo khoa học, về đại dịch này đều được cung cấp miễn phí và bất kỳ ai cũng có thể đọc được. Nhưng mọi người thường quên điều đó. Thay vì bỏ một chút công sức và đọc, họ thích thông tin của các hãng truyền thông hơn.

- Liên Minh châu Âu sẽ có tám loại vắc xin COVID-19

Ủy ban Châu Âu đã ký những thỏa thuận với các công ty sản xuất vắc xin COVID-19. Đến nay đã có tám chế phẩm khác nhau được Liên minh châu Âu chấp nhận.

1.    Vắc xin Moderna

Công ty Moderna của Mỹ sẽ cung cấp cho EU tổng cộng 160 triệu liều vắc xin COVID-19 trong giai đoạn từ quý 1 đến quý 3 năm 2021. Trong số đó, Ba Lan đã đặt hàng 6,6 triệu liều. Chế phẩm mang tên mRNA-1273 (hiệu quả 94,1%) đã được Ủy ban Châu Âu phê duyệt vào ngày 6 tháng 1.

2.    Vắc xin BioNtech-Pfizer

Chế phẩm được gọi là BNT162b2, là sản phẩm đầu tiên được bán trên thị trường ở châu Âu. Tổng cộng 600 triệu đơn vị vắc-xin coronavirus này sẽ được chuyển giao cho EU, Ba Lan sẽ mua 16,7 triệu liều. Hiệu quả của vắc xin này được ước tính là 90%.

3.    Vắc xin COVID-19 của AstraZeneca

Chế phẩm có tên là AZD1222. AstraZeneca cho biết vắc xin của họ có hiệu quả tới 95%. Quyết định cuối cùng của Ủy ban châu Âu đưa ra vào ngày 29 tháng Giêng cho phép AZD1222 là vắc xin thứ ba được chấp thuận sử dụng tại Liên minh Châu Âu. Hợp đồng quy định việc cung cấp lên đến 400 triệu liều. Ba Lan sẽ nhận được 16 triệu liều từ nhóm này.

4.    Vắc xin COVID-19 Sanofi-GSK

Công ty dược phẩm Sanofi của Pháp và GSK của Anh ban đầu cho biết vắc xin của họ sẽ sẵn sàng vào tháng 6 năm nay, nhưng sau đó đã bị hoãn lại đến cuối năm 2021 do "phản ứng miễn dịch không đạt yêu cầu ở người cao tuổi”. Tổng cộng, có tới 300 triệu liều được sản xuất cho nhu cầu của Liên minh Châu Âu.

5.    Vắc xin COVID-19 được sản xuất bởi Janssen Pharmaceutica NV

Công ty Bỉ, thuộc sở hữu của Johnson & Johnson, sử dụng công nghệ vectơ để sản xuất vắc xin COVID-19, trước đây được sử dụng để phát triển chương trình tiêm chủng được EU phê duyệt để chống lại vi rút Ebola. Cơ chế này cũng được sử dụng trong việc thử nghiệm các vắc-xin HIV, RSV và Zika tiềm năng. Janssen Pharmaceutica NV sẽ cung cấp 400 triệu liều vắc xin cho thị trường châu Âu, 16,9 triệu liều trong số đó sẽ được bán cho Ba Lan.

6.    Vắc xin CureVac

Vào tháng 12 năm 2020, công ty CureVac của Đức đã bắt đầu, giai đoạn cuối cùng  quá trình thử nghiệm lâm sàng một chế phẩm được gọi là CVnCoV. Thuốc chủng này dựa trên công nghệ mRNA, như trong trường hợp của các sản phẩm Pfizer và Moderna đã được phê duyệt. CureVac đã ký một thỏa thuận với Ủy ban châu Âu để bán 405 triệu liều vắc xin. Ba Lan sẽ mua 5,6 triệu liều loại này.

7.    Vắc xin Novavax

Vào tháng 12, Ủy ban Châu Âu đã hoàn tất các cuộc đàm phán sơ bộ với công ty Novavax của Mỹ để mua vắc xin COVID-19 tiềm năng của họ. Hợp đồng cho phép cung cấp 100 triệu liều cho các nước EU, với khả năng đặt thêm 100 triệu liều.

Novavax đang phát triển một loại vắc-xin sử dụng protein coronavirus hoặc đoạn của chúng để kích hoạt phản ứng miễn dịch. Giai đoạn thứ ba của thử nghiệm lâm sàng hiện đang được tiến hành.

8.    Vắc xin COVID-19 của Valneva

Thỏa thuận giữa EU và công ty dược phẩm này được ký kết vào ngày 12 tháng 1 với việc Valneva lần đầu sẽ cung cấp 30 triệu liều vắc xin và ở giai đoạn sau là 30 triệu liều. Công ty châu Âu này đã phát triển một loại vắc xin có chứa vi rút bất hoạt. Đây là một trong những công nghệ lâu đời nhất đã được sử dụng trong vắc xin cúm trong nhiều thập kỷ.

Xuân Nguyên

(Nguồn: https://www.medonet.pl; https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/kiedy-skonczy-sie-pandemia-koronawirusa-covid-19/h8lr9y5; https://tvn24.pl/bialystok/koronawirus-warianty-bialystok-badaja-wirusa-sars-cov-2-5025210).

Sửa lần cuối 2021-02-21 13:51:51

Bình luận

Bình luận qua Facebook