Các triệu chứng khi bị nhiễm coronavirus không chỉ là sốt, ho khan, khó thở, mất khứu giác mà còn là những vấn đề về hệ tiêu hóa, mệt mỏi và suy yếu cơ bắp. Những căn bệnh này vẫn có thể xảy ra sau khi người ta đã được coi là khỏi bênh. Đây được gọi là hiện tượng „hậu COVID” (postCOVID) hay „COVID kéo dài” (longCOVID).
Tiến sĩ y khoa Michał Chudzik, bác sĩ Khoa Tim mạch, Đại học Y khoa Łódź giải thích rằng „hậu COVID” là những triệu chứng xảy ra 3 đến 4 tuần sau khi qua khỏi COVID và „COVID kéo dài” được nói đến khi 3 tháng trôi qua mà bệnh nhân vẫn còn những triệu chứng của bệnh. Tiến sĩ Chudzik đang điều hành một chương trình thử nghiệm để đánh giá những gì bệnh nhân gặp phải sau khi hết COVID. Cho đến ngày hôm nay, có khoảng 10-20 phần trăm những người bị nhiễm COVID và khỏi bệnh đã được khảo sát. Sau ba tháng, khoảng một nửa trong số này vẫn còn các triệu chứng, tức là 5-10% tổng số bệnh nhân.
Trong trường hợp hậu COVID, bệnh nhân gặp phải các vấn đề hô hấp và tim mạch, mệt mỏi, suy nhược và đau cơ. Có những bệnh về hệ thần kinh, cái gọi là sương mù não, tức là các vấn đề về tập trung và trí nhớ, lo lắng, nhưng cũng có vấn đề với gan. Trong trường hợp của COVID kéo dài, các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm mệt mỏi, sương mù não, rối loạn khứu giác và vị giác - Tiến sĩ Chudzik cho biết.
Giáo sư Krzysztof Tomasiewicz, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm Đại học Y khoa Lublin cho biết những bệnh nhân đến gặp ông có những triệu chứng liên quan đến hệ hô hấp, các vấn đề về đông máu. Tuy nhiên, cũng có người không bị khó thở, không bị ho, không bị nhức đầu, không bị bệnh tim, nhưng bị đau cơ sau khi hết COVID. Ông có một bệnh nhân có triệu chứng duy nhất sau COVID là những thay đổi về viêm ở cơ cực kỳ khó chịu. Cũng có một số bệnh nhân bị tăng men gan một tháng sau COVID. Theo giáo sư, virus không làm tổn thương tế bào gan, nhưng gan bị tổn thương do các phản ứng viêm mà SARS-CoV-2 gây ra. Chúng ta đang nói đến hệ lụy không phải do hoạt động của chính vi rút, mà là về phản ứng của cơ thể đối với sự hiện diện của nó.
- Làm thế nào để khôi phục?
Để lấy lại vị giác và khứu giác, bạn phải kích thích các giác quan. Khứu giác phải được rèn luyện giống như việc tập đi của một đứa trẻ. Hãy ngửi những mùi có cường độ mạnh, thử những vị có cường độ mạnh - một chuyên gia gợi ý.
Tiến sĩ y khoa Maciej Krawczyk, một chuyên gia về phục hồi thể chất,giải thích rằng rối loạn trí nhớ, rối loạn tập trung, sương mù COVID là các triệu chứng tổn thương hệ thần kinh do coronavirus gây ra. Đã có trường hợp người đã khỏi COVID không nhớ cuộc nói chuyện điện thoại vừa được thực hiện 10 phút trước đó. Hiện tượng rối loạn cảm giác ở chân hoặc liệt nhẹ có thể tồn tại trong nhiều tuần.
Tiến sĩ Chudzik cho biết với chứng sương mù não, rối loạn tập trung, có thể phục hồi chức năng thần kinh, bắt đầu với liệu pháp thở bằng không khí có nồng độ oxy thấp và cao. Nhóm nghiên cứu của ông đã đánh giá hệ vi tuần hoàn, kiểm tra xem các vấn đề có thể xảy ra do tổn thương các mạch nhỏ trong não hay không. Trong trường hợp mệt mỏi, sau khi loại trừ các vấn đề về phổi hoặc tim, việc phục hồi chức năng tốt nhất là thực hiện càng sớm càng tốt.
- Nếu có bất kỳ vấn đề gì, hãy nói với bác sĩ của bạn rằng bạn đã bị COVID.
Nếu vài tuần sau khi hết bệnh, bạn bị hụt hơi sau khi đi lên tầng 1 hoặc tầng 3, hoặc là gặp phải vấn đề như khó thở, thở gấp, điều mà trước đây bạn chưa hề thấy, hãy đến gặp bác sĩ. Điều cần làm ngay là đo phế dung và chụp cắt lớp, hoặc chụp X-quang phổi. Với việc chụp cắt lớp vi tính, có thể kiểm tra những thay đổi viêm ở phổi khoảng 8 tuần sau COVID. Phép đo xoắn ốc cho phép đánh giá hoạt động của phổi như thế nào. Đây là một xét nghiệm quan trọng vì phổi, ngay cả khi bị tổn thương hay bị ảnh hưởng một phần bởi tình trạng viêm vẫn có thể hoạt động bình thường.
Nếu bạn cảm thấy đau sau xương ức, đánh trống ngực, sưng đau một bên chân hay nhức đầu, cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ ngay. Cũng có thể bạn bị cao huyết áp, hoặc có thể bạn bị viêm cơ tim?. Nếu chúng ta bị đau nơi tim, chúng ta cần kiểm tra xem đó có phải là dấu vết mà coronavirus để lại trong cơ thể hay không. Tất nhiên, đó có thể là bệnh mạch vành chưa được chẩn đoán từ trước, tức là trước khi nhiễm coronavirus.
- Những kiến thức cần tìm hiểu
Phòng Vật lý trị liệu Quốc gia với sự hợp tác của Tổ chức y tế thế giới (WHO) đã có hướng dẫn đặc biệt (specjalny poradnik) giúp bạn tự phục hồi sau COVID, bao gồm các video cho các bài tập. Hãy kiểm tra tại: fizoterapiaporusza.pl/remissitacja-po-covid.
Ở Głuchołazy, có cơ sở phục hồi chức năng trị liệu cho những bệnh nhân đã trải qua COVID. Bạn chỉ cần có giấy giới thiệu của bác sĩ để đăng kí một đợt luyện tập phục hồi chức năng kéo dài 21 ngày, được tài trợ bởi Quỹ Y tế Quốc gia (NFZ). Phục hồi chức năng ở đây là nâng cao sức lực, cải thiện tim mạch, hô hấp, sức mạnh cơ bắp và thể lực toàn diện.
Bạn cũng có thể đăng kí luyện tập phục hồi chức năng phổi hoặc tim mạch trong khuôn khổ Quỹ Y tế Quốc gia mà không cần đi xa. Trên trang web www.stop-covid.pl, bạn sẽ tìm thấy thông tin về chăm sóc sức khỏe sau COVID-19. Chương trình STOP-COVID là một chương trình nghiên cứu y tế của Quỹ Y tế Quốc gia dành cho những người khỏi bệnh sau COVID-19. Cổng thông tin cũng chứa thông tin về sức khỏe - lối sống lành mạnh, phòng bệnh, dinh dưỡng, hoạt động thể chất, giấc ngủ, căng thẳng, tâm lý.
Xuân Nguyên
(Nguồn: https://www.fakt.pl/zdrowie/wygrac-z-choroba/koronawirus-dokucza-jeszcze-po-chorobie-czym-objawia-sie-postcovid-czym-dlugi-covid/z9bkrls)
Bình luận