Đối mặt với các biến thể mới của coronavirus, đặc biệt là chủng Delta và khả năng miễn dịch suy giảm một thời gian sau khi tiêm chủng, ngày càng có nhiều quốc gia quyết định sử dụng liều thứ ba của vắc-xin COVID-19. Ba Lan cũng nằm trong số đó. Vào giữa tháng 9, Hội đồng Y tế Ba lan đã đưa ra khuyến nghị rằng liều tăng cường (dawka przypominająca) nên được sử dụng cho những người trên 50 tuổi, cũng như các nhân viên y tế tiếp xúc trực tiếp với người bệnh. Một tháng sau, Hội đồng Y khoa khuyến cáo rằng tất cả người lớn nên tiêm một liều vắc-xin COVID-19 tăng cường. Thứ trưởng Bộ Y tế Waldemar Kraska đã tuyên bố rằng từ ngày 2/11, sẽ mở rộng việc tiêm liều vắc xin tăng cường cho tất cả mọi người trên 18 tuổi.
Ngoài liều tăng cường của vắc-xin COVID-19, nhiều người còn được tiêm liều bổ sung (dawka dodatkowa). Cần chú ý là các thuật ngữ này không thay thế cho nhau. Cơ quan Thuốc Châu Âu (EMA) nhắc chúng ta rằng, liều bổ sung là dành cho những người có hệ miễn dịch suy yếu và liều tăng cường - dành cho những người có hệ miễn dịch hoạt động bình thường.
Những người sau đây đủ điều kiện để được tiêm bổ sung:
- Đang tiếp nhận liệu pháp chống ung thư tích cực
- Sau khi cấy ghép nội tạng nhận thuốc ức chế miễn dịch hoặc liệu pháp sinh học
- Sau khi cấy ghép tế bào gốc trong hai năm qua
- Có các hội chứng suy giảm miễn dịch nguyên phát trung bình hoặc nặng
- Bị nhiễm HIV
- Hiện đang được điều trị bằng corticosteroid liều cao hoặc các loại thuốc khác có thể ức chế phản ứng miễn dịch.
- Đang lọc máu mãn tính do suy thận.
Điều quan trọng là những người từ 18 tuổi, liều bổ sung nên sử dụng vắc-xin mRNA (tức là các chế phẩm Pfizer-BioNTech hoặc Moderny) còn trẻ em từ 12-17 tuổi chỉ nên sử dụng vắc-xin Pfizer-BioNTech.
Đối với liều vắc-xin COVID-19 bổ sung (dành cho những người có hệ miễn dịch suy yếu nghiêm trọng), EMA khuyến cáo nên tiêm ít nhất 28 ngày sau khi tiêm liều thứ hai.
Tiêm liều tăng cường (đối với những người có hệ miễn dịch bình thường) thì khác. Nên được tiêm ít nhất sáu tháng sau liều thứ hai. Ý kiến này được đưa ra bởi Ủy ban Sản phẩm Thuốc dùng cho Con người (CHMP), trực thuộc EMA, sau khi xem xét dữ liệu của Pfizer-BioNTech. Theo đó, sự gia tăng mức kháng thể đã được quan sát sau khi tiêm liều tăng cường khoảng sáu tháng sau liều thứ hai (ở những người từ 18-55 tuổi).
Một câu hỏi được đặt ra, liệu có tốt hơn nếu dùng liều thứ ba 10 tháng, hoặc thậm chí có thể muộn hơn sau liều thứ hai?
Giáo sư Krzysztof J. Filipiak, Hiệu trưởng Đại học Y khoa Maria Skłodowskiej-Curie ở Warsaw nói rằng việc lựa chọn khoảng thời gian sau sáu tháng là hợp lý. Tiến sĩ Bartosz Fiałek, một bác sĩ chuyên khoa thấp khớp, người quảng bá kiến thức y khoa cũng cho rằng khoảng thời gian 6 tháng là thích hợp nhất, an toàn nhất. Các nghiên cứu cho thấy mức độ bảo vệ của vắc-xin bắt đầu giảm sớm nhất là ba tháng sau khi tiêm chủng đầy đủ. Trong khi đó, khả năng bảo vệ giảm đáng kể trước COVID-19 nhẹ xảy ra sau khoảng sáu tháng.
Với những người đã được tiêm vắc-xin một liều duy nhất của Johnson & Johnson thì sao?.
Vào ngày 15 tháng 10 vừa qua, ban cố vấn từ Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã nhất trí phê duyệt liều tăng cường vắc-xin J&J. FDA khuyến nghị tất cả mọi người từ 18 tuổi trở lên nên tiếp nhận liều tăng cường hai tháng sau lần tiêm đầu tiên. Tiến sĩ Paweł Grzesiowski, bác sĩ nhi khoa, nhà miễn dịch học, chuyên gia về coronavirus của Hội đồng Y khoa Tối cao Ba Lan cho biết: Hiện tại, công ty thuốc đã khảng định tiêm hai liều là cần thiết. Nếu được chấp thuận, tất cả những người đã được tiêm J&J sẽ phải tiêm liều thứ hai.
Người hồi phục sau COVID-19 và đã tiêm phòng có nên tiêm liều thứ ba không?
Những người đã hồi phục chắc chắn cũng đang tự đặt câu hỏi về liều thứ ba của vắc-xin. Họ có nên tiêm sáu tháng sau liều thứ hai không? Giáo sư Bartosz Fiałek cho rằng những người này có thể tiêm liều tăng cường, nhưng hãy chờ thêm một thời gian. Lý do? Bản thân căn bệnh này, theo một nghĩa nào đó và theo một cách hiểu đơn giản, có thể được coi như một liều vắc-xin. Giáo sư Sylwia Kołtan, cố vấn quốc gia về miễn dịch học lâm sàng cho rằng những người đã khỏi bệnh lại được tiêm phòng đầy đủ sẽ có lượng kháng thể cao hơn đáng kể, họ có thể được coi như những người đã được tiêm vắc-xin ba lần.
- Nói chung, những người đã được chủng ngừa đầy đủ COVID-19 và đã nhiễm coronavirus mới nên khoan tiêm liều vắc-xin COVID-19 tiếp theo. Chúng tôi sẽ không khuyến nghị những người này tiêm thêm một liều vắc-xin, ngay cả khi đã hơn sáu tháng kể từ khi kết thúc tiêm chủng. Những người khỏi bệnh và đã được tiêm phòng cần được nghỉ ngơi, "trước tiên, nên kiểm tra khoảng thời gian của cái gọi là miễn dịch lai do bệnh COVID-19 gây ra và việc chủng ngừa COVID-19" - Bác sĩ Bartosz Fiałek cho biết.
Xuân Nguyên
(Nguồn: https://www.medonet.pl/porozmawiajmyoszczepionce/szczepionka-na-covid-19,covid-19--trzecia-dawka-szczepionki--kiedy-najlepiej-przyjac--wyjasniamy,artykul,27674644.html)
Bình luận