BA.5, một biến thể phụ của coronavirus Omicron, đang thống trị ở Hoa Kỳ, với tỉ lệ 65% các ca nhiễm trùng trên toàn quốc. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), do khả năng lây truyền cao và khả năng tránh được kháng thể miễn dịch do tiêm chủng hoặc nhiễm trùng trước đó nên BA.5 đã trở thành “biến thể tồi tệ nhất mà chúng ta từng thấy cho đến nay”.
Cơ quan Thuốc Châu Âu cũng xác nhận rằng đợt thứ bảy của đại dịch coronavirus đã tấn công nhiều nước EU do các biến thể phụ mới của Omicron là BA.4 và BA.5.
Tại Ba Lan cứ 4 người thì có một người bị nhiễm biến thể phụ Omikron BA.5. Còn tại Việt Nam, đến nay cũng đã ghi nhận cả hại biến thể phụ BA.4 (3 ca) và BA.5 (4 ca) tại TP Hà Nội, TP Hồ chí Minh và Cần Thơ. Tuy nhiên, đây chỉ là số liệu được thống kê bởi vì ở Việt Nam hiện nay hầu như người bị nhiễm bệnh không xét nghiệm hoặc có kết quả xét nghiệm dương tính nhưng không khai báo.
BA.5 khác gì với những đột biến ban đầu?
Cũng giống như các biến chủng khác, Omicron có các biến thể dòng phụ gồm BA.1, BA.1.1, BA.2, BA.4, BA.5. Giáo sư, tiến sĩ sư y khoa Monica Gandhi tại Đại học California, San Francisco nói rằng BA.1 có từ 26 đến 32 đột biến khác nhau ở các protein gai và BA.5 thậm chí còn có một vài đột biến nữa. Những thay đổi này giúp chúng điều chỉnh khả năng bám vào tế bào vật chủ (ví dụ tế bào đường hô hấp của người) và điều chỉnh một số phản ứng miễn dịch. BA.5 dường như tránh được các kháng thể trung hòa được tạo ra bởi vắc-xin hoặc do nhiễm trùng trước đó với các biến phụ Omicron khác như BA.1. Và đây có lẽ là lý do tại sao chúng ta đang thấy liều vác xin tăng cường cũng không giúp chúng ta tránh được nhiễm trùng và nhiều người bị tái nhiễm.
(Các đột biến của Coronavirus)
Tuy nhiên, các quan chức y tế hàng đầu của Hoa Kỳ cho rằng cho đến nay, BA.5 vẫn chưa có dấu hiệu gây bệnh nặng. Nhóm phản ứng COVID-19 của Nhà Trắng cũng nhấn mạnh rằng các loại vắc-xin hiện tại vẫn có khả năng bảo vệ cao đối với bệnh tật nặng và tử vong. Ashish Jha, điều phối viên phản ứng COVID-19 của Nhà Trắng cho biết “Vắc xin vẫn là công cụ quan trọng nhất để bảo vệ mọi người chống lại covid nghiêm trọng, nhập viện và tử vong”. Giáo sư Gandhi cũng .nói rằng “các tế bào T của chúng ta, giúp chúng ta ngăn ngừa bệnh nặng, vẫn luôn hoạt động.”
Tế bào T là một phần quan trọng của hệ thống miễn dịch giúp chống lại một số loại virus. Trong khi các kháng thể (mà cơ thể có được nhờ vắc-xin hoặc nhiễm trùng trước đó) tấn công vi-rút khi nó xâm nhập vào cơ thể, thì tế bào T hoạt động như một tuyến phòng thủ khác khi vi-rút đã xâm nhập vào cơ thể, bằng cách ngăn chặn vi-rút nhân lên, đảm bảo không gây ra dịch bệnh nghiêm trọng.
Gandhi đã khảng định rằng BA.4 và BA.5 dễ gây ra nhiễm trùng nhẹ đường hô hấp trên do đã tránh được các kháng thể trong mũi của chúng ta. Tuy nhiên, khả năng miễn dịch của tế bào T của chúng ta sẽ tiếp tục bảo vệ cơ thể khỏi những diễn biến nghiêm trọng. Những dữ liệu gần đây về hiệu quả của vắc-xin từ Nam Phi, nơi đã từng hứng chịu làn sóng BA.5 đã cho thấy hai liều vắc-xin Pfizer có hiệu quả 87% đối với việc nhập viện do BA.5.
Các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm liều tăng cường ngay bây giờ nếu bạn có đủ điều kiện. Khả năng bảo vệ của vắc-xin chống lại nhiễm trùng và các hậu quả nghiêm trọng từ COVID-19 bị giảm dần theo thời gian, đặc biệt đối với những người lớn tuổi và bị suy giảm miễn dịch. Do đó, những người từ 50 tuổi trở lên và những người từ 12 tuổi trở lên bị suy giảm miễn dịch ở mức độ trung bình hoặc nặng đều có thể tiêm hai mũi nhắc lại, có nghĩa là họ có thể nhận được tối đa bốn liều vắc xin COVID-19. Gandhi nói: “Không có bằng chứng nào cho thấy việc tiêm vắc xin nhiều là có hại. “Bất kỳ liều tăng cường nào đều mở rộng khả năng miễn dịch tế bào T của bạn.
CDC cũng khuyến cáo rằng những trẻ em trong nhóm từ 5 tuổi trở lên, đã được chủng ngừa Pfizer hoặc Moderna nên tiêm liều thứ ba ít nhất năm tháng sau khi hoàn thành loạt mũi chính.
Hiện tại, Pfizer và Moderna đều đang nghiên cứu một dòng vắc-xin mới nhắm mục tiêu vào các biến thể phụ Omicron BA.4 và BA.5. Dự kiến vào tháng 10 sẽ đưa ra thị trường. Chính quyền Biden đã đặt một đơn hàng với Pfizer với số lượng 105 triệu liều. Tuy nhiên, đối với những người dưới 50 tuổi và khỏe mạnh, trong khi chờ đợi vắc xin đặc hiệu với Omicron vào mùa thu “có lẽ cần thận trọng”. Những người thuộc nhóm này nên sử dụng tất cả các biện pháp phòng ngừa, chẳng hạn như đeo khẩu trang và tránh tiếp xúc xô bồ để không bị nhiễm trùng.
(BA.5 hiện đang gây ra rất nhiều lo ngại cho các quốc gia trên thế giới)
Đối với những người có nguy cơ cao, các phương pháp điều trị có thể giúp ngăn ngừa các nguy cơ nhập viện và tử vong. Một trong số đó là viên uống kháng vi-rút Paxlovid, đã được chứng minh là giảm nguy cơ nhập viện và tử vong tới 90%. Tuy nhiên, thuốc chỉ có thể được kê đơn bởi bác sĩ chăm sóc sức khỏe và phải được sử dụng trong vòng năm ngày kể từ khi triệu chứng khởi phát. Những người có nguy cơ cao nên nói chuyện với bác sĩ chăm sóc sức khỏe ngay lập tức sau khi xét nghiệm dương tính với COVID-19, để xem liệu đủ điều kiện cho bất kỳ phương pháp điều trị nào hiện có, bao gồm cả Paxlovid hay không.
Một số chú ý:
Triệu chứng ở người nhiễm biến thể BA.5 thường có một số biểu hiện:
- Người bị nhiễm ít khi thấy mất mùi, vị. Thường là xuất hiện các triệu chứng đau họng kèm theo ngạt mũi, ho khan, ngấy sốt, đau cơ, đau thắt lưng.
- Thời gian ủ bệnh ngắn hơn so với bị các biến chủng khác. Thường chỉ sau 3 ngày là có các triệu chứng rõ rêt, ngắn hơn 1-2 ngày so với Delta (4 ngày).
- Khả năng khỏi bệnh nhanh hơn và thường kéo dài ít hơn một tuần (4-6 ngày).
- Triệu chứng và mức độ nghiêm trọng có thể khác nhau tùy thuộc vào tình trạng tiêm phòng, tuổi tác và cơ địa của mỗi người. Bản thân người viết bài này cũng đã bị nhiễm (mặc dù đã tiêm 3 mũi) và thấy các triệu chứng tương tự như đã nói ở trên. Những người sống gần vẫn không bị lây nhiễm (mặc dù người bệnh không sống cách li hoàn toàn).
Xuân Nguyên
(Nguồn: https://news.yahoo.com/omicron-subvariant-ba-5-coronavirus-how-to-protect-185255680.html)
Bình luận