Hợp pháp hóa cư trú ở Ba Lan, sau khi thành lập công ty cá nhân
Pháp luật Ba Lan tạo ra hai khả năng cho phép người nước ngoài có thể thành lập công ty (hoạt động kinh doanh):
kinh doanh dựa trên cơ sở Giấy đăng ký hoạt động kinh doanh (CEIDG – Danh sách Đăng ký và Thông tin Trung ương về Các hoạt động Kinh doanh) – công ty một thành viên,
công ty nhiều dạng khác nhau do người nước ngoài tự thành lập, hay là thành lập cùng với các công dân Ba Lan.
Thành lập công ty dựa trên cơ sở Giấy đăng ký hoạt động kinh doanh CEIDG là dễ dàng hơn, nhưng nó cũng chỉ cho phép hoạt động trong một giới hạn nhỏ hơn. Không phải người nước ngoài nào cũng có thể tận dụng khả năng này.
Việc thành lập công ty có thể là cơ sở để hợp pháp hóa cư trú. Giấy phép cư trú không cấp theo một cách tự động hóa. Công ty phải có đầy đủ một số điều kiện tài chính cụ thể.
Chú ý! Để được làm việc trong công ty riêng của mình, người nước ngoài còn cần có thêm giấy phép lao động ở Ba Lan, khi mà có một hợp đồng bất kỳ nào đó liên kết người nước ngoài với công ty. Không cần xin thêm giấy phép lao động trong trường hợp hoạt động kinh doanh cá thể (tự hạch toán).
Đăng ký Danh sách CEIDG (làm việc tự hạch toán)
Giải pháp này cho phép thành lập công ty nhỏ một thành viên, có nghĩa là tự làm việc và tự hạch toán. Những công dân các quốc gia sau đây có khả năng thành lập và hoạt động kinh doanh theo cơ sở này:
- Liên minh Châu Âu, Na Uy, Liechtenstein, Aixơlen và Thụy Sỹ;
- Các quốc gia mà đã có ký hợp đồng tự do kinh doanh với Ba Lan;
- USA, với điều kiện là chủ đề hoạt động kinh doanh không bị Ba Lan ghi vào danh sách những trường hợp đặc biệt khác với cơ sở không phân biệt chủng tộc;
- Thổ Nhĩ Kỳ;
- Những người có Thẻ Người Ba Lan;
- Vợ/chồng của các công dân UE mà có xuất thân từ các quốc gia không thuộc UE.
Những người nước ngoài sau đây cũng có quyền thành lập công ty cá nhân, khi mà đã xin được ở Ba Lan:
- Giấy phép định cư (cứ trú cố định);
- Giấy phép sinh sống lâu dài trong UE;
- Giấy phép cư trú theo thời hạn xác định (thẻ tạm cư), được cấp dựa trên cơ sở đoàn tụ gia đình, sang Ba Lan học đại học hay là cho những người đã có cương vị sinh sống lâu dài trong UE ở một quốc gia khác của UE, mà bây giờ sang Ba Lan để học đại học hay là để làm việc, hoặc là để hoạt động kinh doanh;
- Giấy phép cư trú theo thời hạn xác định (thẻ tạm cư), được cấp cho thành viên trong gia đình;
- Có cương vị tị nạn, được bảo hộ bổ xung, được thẻ nhân đạo hay là được bảo hộ tạm thời;
- Giấy phép cư trú theo thời hạn xác định (thẻ tạm cư), được cấp dựa trên cơ sở đang là vợ/chồng của công dân Ba Lan;
- Con dấu trong hộ chiếu cho phép hợp pháp hóa cư trú trong quá trình đang làm thủ tục cấp giấy phép cư trú mới, nếu như trực tiếp trước khi nộp đơn vẫn còn quyền thành lập và hoạt động kinh doanh.
Hoạt động kinh doanh - Công ty, hãng
Người nước ngoài có cương vị khác với những điểm nêu trên không có quyền thành lập công ty dựa trên cơ sở Giấy đăng ký hoạt động kinh doanh CEIDG. Nhưng họ có thể thành lập công ty theo dạng thành lập hãng: công ty accomanditaria, công ty accomanditaria-cổ phần, Công ty TNHH (trách nhiệm hữu hạn) và công ty cổ phần, ngoài ra họ cũng có thể gia nhập vào hoặc là tiếp nhận hay là mua cổ phần và cổ phiếu của các công ty đang tồn tại như vậy.
Việc thành lập hãng không nhất thiết cho phép được hợp pháp hóa cư trú ở Ba Lan – cần phải nộp đơn xin giấy phép cư trú, ngoài ra cũng còn cần xin được giấy phép được làm việc trong công ty của chính mình, nếu như mà người nước ngoài có dự định sẽ làm công việc như vậy.
Hợp pháp hóa cư trú dựa trên cơ sở có hoạt động kinh doanh
Đăng ký hoạt động kinh doanh theo mọi kiểu không nhất thiết cho phép người nước ngoài được hợp pháp hóa cư trú. Người này cần nộp đơn xin thêm giấy phép cư trú: xin visa để hoạt động kinh doanh hay là xin giấy phép cư trú theo thời hạn xác định (thẻ tạm cư), mà được cấp chính là để được hoạt động kinh doanh.
Cần phải xin visa ở Lãnh sự quán Ba Lan từ trước khi sang Ba Lan. Đối với những người muốn mở công ty mới thì đó là giải pháp tốt.
Nộp đơn xin giấy phép cư trú theo thời hạn xác định ở Ủy ban Tỉnh, nơi có thẩm quyền tùy theo địa điểm sinh sống trong Ba Lan. Trong trường hợp này người nước ngoài phải chỉ ra được là công ty của mình sẽ có thu nhập, mà công ty hoạt động sẽ mang lại nhiều lời ích cho nền kinh tế Ba Lan.
Chủ nhân của công ty mới thành lập thường không có khả năng chỉ ra được là công ty có thu nhập được bao nhiêu – hậu quả là không có khả năng xin giấy phép cư trú dựa trên cơ sở đang có hoạt động kinh doanh. Việc nộp đơn xin giấy phép này là giải pháp tốt hơn dành cho những người nước ngoài, mà đã có công ty có thu nhập từ một khoảng thời gian nào đó.
Khi xem xét đơn, có để ý đến chuyện là công ty có mang lại nhiều lợi ích cho nên kinh tế quốc dân Ba Lan hay không: có mang vào Ba Lan những lợi nhuận dưới dạng chuyển đổi khoa học công nghệ hay phát minh sáng chế hoặc là có mở ra được những chỗ làm việc mới hay không. Vào tháng 05.2014, Bộ luật mới về người nước ngoài sẽ đi vào thực tế, bộ luật này sẽ đặt ra cho công ty phải có được những yêu cầu cụ thể: có mang lại thu nhập và trong trường hợp hãng – phải tuyển nhân viên.
Nếu công ty của người nước ngoài không có đủ các tiêu chuẩn như vậy – sẽ không cấp giấy phép cư trú.
Giấy phép lao động trong công ty của riêng mình
Người nước ngoài, khi có hoạt động kinh doanh tự hạch toán (dựa trên cơ sở Giấy đăng ký kinh doanh CEIDG) không cần xin giấy phép lao động. Người đó có thể làm việc trong công ty của mình ở Ba Lan, chỉ cần dựa trên cơ sở đang có giấy phép cư trú. Cần xin giấy phép lao động, khi muốn sang làm ở công ty khác, chứ không phải trong công ty của mình.
Người nước ngoài, thành lập hoạt động kinh doanh theo hãng, phải xin giấy phép lao động, nếu như sẽ đi làm bất cứ một chức vụ gì đó trong công ty và phải có hợp đồng lao động hay là hợp đồng dân sự-pháp lý với công ty của chính mình (thí dụ như là làm giám đốc hay chủ tịch). Khi đó người này phải xin được giấy phép lao động loại A (trừ trường hợp dựa trên những nguyên tắc khác, người đó có quyền làm việc ở Ba Lan mà không cần xin giấy phép.
Người nước ngoài không cần xin giấy phép lao động, nếu như trong công ty của mình, người đó chỉ là thành viên, nhưng mà không làm bất cứ công việc gì hay là không có bất kỳ chức vụ gì khác.
Nếu người nước ngoài nhận chức vụ làm thành viên Hội đồng quản trị trong công ty mình, có quyền làm việc không cần giấy phép khoảng thời gian 6 trong vòng 12 tháng liên tiếp. Sau khoảng thời gian này, người đó phải có giấy phép lao động loại B.
Wolka Kosowska
Các thông tin nói trên được soạn thảo theo:
Bộ luật ra ngày 13.06.2003 về người nước ngoài (Công báo năm 2003, số 128, phần 1175).
Bộ luật ra ngày 02.07.2004 về việc tự do hoạt động kinh doanh (Công báo, số 173, phần 1807 cùng các sửa đổi sau này).
Bộ luật ra ngày 14.07.2006 về việc nhập vào lãnh thổ CH Ba Lan, cư trú và xuất cảnh ra khỏi quốc gia này đối với các công dân các nước thành viên UE và với các thành viên gia đình của họ (Công báo năm 2006, số 144, phần 1043).
Ngô Hoàng Minh
Bình luận