2021-12-19 01:25:19

Xung quanh việc Quốc hội Ba Lan thông qua Đạo luật “Lex TVN”

Thật bất ngờ, tại phiên họp hôm thứ 6 (17/12/2021), Quốc hội Ba Lan đã thông qua Lex TVN bằng cách bác bỏ quyền phủ quyết của Thượng viện. Đạo Luật gây tranh cãi này giờ sẽ được gửi đến bàn của Tổng thống Andrzej Duda. Phe đối lập đã bị bất ngờ trước việc Quốc hội đột ngột đưa vấn đề Lex TVN vào chương trình cuộc họp. 225 nghị sĩ PiS, ba nghị sĩ Kukiz'15 và Łukasz Mejza đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật. 10 thành viên của Liên đoàn và một thành viên không trực thuộc bỏ phiếu trắng. Tất cả các đại biểu của các câu lạc bộ đối lập khác đã bỏ phiếu chống - tổng số là 212 đại biểu.

Câu hỏi ở đây là người đứng đầu nhà nước Ba Lan sẵn sàng tuân theo quyết định này ở mức độ nào. Nếu tổng thống thực hiện quyền phủ quyết của mình, ông sẽ phải thu thập được đa số phiếu (ít nhất là 3/5) trong Thượng viện. Với sự chênh lệch hiện tại của các lực lượng chính trị, đây sẽ là một nhiệm vụ bất khả thi. Về mặt lý thuyết, giải pháp thay thế là chuyển dự luật đến Tòa án Hiến pháp nếu không sẽ ký để thông qua dự luật.

Lex TVN là Đạo luật cấm cấp giấy phép cho các trạm phát sóng trên "mặt đất" mà không do các công ty thuộc Khu vực Kinh tế Châu Âu kiểm soát. Truyền hình TVN thuộc tập đoàn Discovery có trụ sở chính tại Hoa Kỳ. Trong khi đó, TVN luôn chỉ trích các hoạt động của chính phủ Ba Lan, trái ngược với các phương tiện truyền thông đại chúng của chính phủ, và Polsat (khá trung thành với Cánh hữu). Không có gì ngạc nhiên khi mà Đạo luật được Quốc hội thông qua được nhiều người coi là một cách để chính phủ nắm “kênh truyền hình thù địch" này vào tay mình.

Một hệ quả tự nhiên của việc thông qua một đạo luật Lex TVN là khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của tư bản Mỹ ở Ba Lan, có thể là sự xấu đi của mối quan hệ vốn đã căng thẳng với Hoa Kỳ. Điều đáng nói là những mối quan hệ với Hoa Kỳ là đặc biệt quan trọng đối với Ba Lan, trong khi cuộc khủng hoảng di cư do Belarus gây ra vẫn tiếp tục ở biên giới phía đông, khả năng Nga đang chuẩn bị cho cuộc xâm lược tiếp theo vào Ukraine, cũng như cuộc chiến gần như mở với Tòa án Hiến pháp châu Âu đang diễn ra. Nhiều chính trị gia cho rằng việc thông qua Đạo luật gây tranh cãi vào lúc này là một sai lầm lớn.

Tiến sĩ khoa học Maciej Taborowski, phó chủ tịch Tổ chức Bảo vệ Nhân quyền, đánh giá rằng "luật này nếu có hiệu lực sẽ có một số bất cập". Nhược điểm quan trọng nhất của nó là việc chiếm đoạt công ty sở hữu truyền hình theo cách không thể chấp nhận được nếu tuân theo hiến pháp, theo luật của Liên minh châu Âu và theo hiệp định bảo hộ đầu tư. Taborowski cũng cho rằng  đó là sự can thiệp vào quyền tự do truyền thông, tự do thông tin, rằng nhà nước ảnh hưởng đến tự do truyền thông theo cách tiêu cực.

Tất cả các phương tiện truyền thông lớn đều viết về lex TVN như một cuộc "Tấn công vào tự do truyền thông". Các nhà báo nhấn mạnh rằng đây không chỉ là một cuộc tấn công vào truyền thông tự do, mà còn là một tín hiệu xấu cho các nhà đầu tư nước ngoài. Theo tin của TVN, các cuộc biểu tình bảo vệ TVN và các phương tiện truyền thông tự do khác đã được lên kế hoạch vào chiều Chủ nhật (19/12) tại nhiều thành phố của Ba Lan

Nếu Tổng thống Andrzej Duda ký đạo luật lex TVN, Hội đồng Phát thanh Quốc gia sẽ lại có thể ngăn chặn việc phát sóng với một số đài thuộc Tập đoàn Discovery. Đầu tiên sẽ là kênh TVN7, sẽ hết hạn giấy phép phát sóng vào ngày 25 tháng 2 năm 2022. Hội đồng Phát thanh Truyền hình Quốc gia (KRRiT) vẫn chưa đưa ra quyết định về việc gia hạn. Tuy nhiên, giờ đây, vấn đề phức tạp hơn nhiều, do dự luật lex TVN đã được Quốc hội thông qua.

Trong những tháng trước đây, Hội đồng Phát thanh Quốc gia không ra quyết định gia hạn giấy phép cho TVN24, Discovery Group đã nộp đơn xin giấy phép tại Hà Lan. Điều này có thể xảy ra bởi vì, theo luật của EU, giấy phép vệ tinh có thể nhận được tại một trong các Quốc gia Thành viên của Liên minh Châu Âu. Tuy nhiên, các quy tắc hoàn toàn khác áp dụng cho phát sóng mặt đất. Ở đây, việc cho phép phát sóng phụ thuộc vào các cơ quan có thẩm quyền kiểm soát lĩnh vực này ở một Quốc gia Thành viên nhất định. Tập đoàn Discovery có bốn kênh: TVN, TVN7, Metro và TTV. Một giải pháp có thể là chuyển các đài này sang phát sóng vệ tinh trên cơ sở giấy phép của một quốc gia khác, nhưng điều này sẽ dẫn đến việc người nhận truyền hình mặt đất sẽ không thể tiếp cận chúng.

TVN24 đã xin gia hạn giấy phép vào tháng 2/2020, nhưng mới được cấp vào tháng 9/2021, tức là chỉ 4 ngày trước khi hết hạn. Sau khi gia hạn đồng ý phát sóng, Chủ tịch Hội đồng Phát thanh Truyền hình Quốc gia (KRRiT), Witold Kołodziejski, đã kêu gọi những người quan trọng nhất trong nước nộp đơn lên Tòa án Hiến pháp để đánh giá về Đạo luật Phát thanh Truyền hình.Theo cổng thông tin của KRRiT, trong trường hợp có vấn đề với việc xin giấy phép cho TVN, Discovery Group sẽ cố gắng đảm bảo các thủ tục tố tụng. Nếu tòa án đồng ý, TVN7 có thể phát sóng ngay cả khi không cần gia hạn giấy phép.

Xuân Nguyên

(Nguồn: https://bezprawnik.pl/sejm-przyjal-lex-tvn/ và các báo Ba Lan)

Sửa lần cuối 2021-12-19 00:25:19

Bình luận

Bình luận qua Facebook