Ngân hàng BNP Paribas mới đây công bố báo cáo "Liệu Ba Lan có đủ khí đốt cho mùa đông năm nay? Tổng quan về tình hình thị trường khí đốt tự nhiên". Theo như báo cáo, Ba Lan dường như đã chuẩn bị tương đối tốt cho kịch bản khi Nga ngừng cung cấp hoàn toàn khí đốt cho EU. Tuy nhiên, vẫn không nên coi thường kịch bản "đen tối” khi mà Ba Lan có thể hết khí đốt vào tháng 1 năm 2023.
Tình hình tiêu thụ khí đốt ở Ba Lan
Theo dữ liệu của Eurostat, năm ngoái có tới 23,4 tỉ mét khối khí đốt được tiêu thụ. Trong nửa đầu năm 2022, lượng tiêu thụ đã giảm hơn 14%. Nguyên nhân thứ nhất là do giá tăng, người tiêu dùng phải tìm tới các nguồn năng lượng thay thế hoặc tối ưu hóa tiêu thụ. Nguyên nhân thứ hai là nhờ điều kiện thời tiết thuận lợi trong các tháng đầu năm.
Nếu tiếp tục theo đà này đến cuối năm, thì toàn bộ lượng tiêu thụ khí đốt trong năm 2022 sẽ rơi vào khoảng 20 tỉ mét khối. Báo cáo của BNP Paribas chỉ ra rằng, để giảm thiểu rủi ro thiếu hụt khí đốt, cần phải tiết kiệm nhiều hơn nữa. Trong sáu tháng đầu năm 2022, tiêu thụ khí đốt thấp hơn khoảng 5% so với mức trung bình trong 5 năm qua. Nếu tiêu thụ giảm khoảng 10-15% hay chỉ còn 18-19 tỉ mét khối mỗi năm, nguồn cung sẽ được đảm bảo nhiều hơn đáng kể.
Bao nhiêu khí đốt sẽ đi qua đường ống Baltic?
BNP Paribas cho biết, cuối tháng 9 năm nay, đường ống Baltic kết nối Ba Lan với các mỏ khí đốt ở khu vực Biển Bắc sẽ được mở, với công suất cuối năm 2022 là 2-3 tỉ mét khối và đầu năm 2023 sẽ lên tới 10 tỉ. Khí đốt đi qua đường ống này sẽ đến từ công ty PGNiG hoặc các nhà cung khác. Sản lượng thực tế của PGNiG trong 3 quý gần đây là khoảng 770 triệu mét khối. Điều đó cho thấy, công ty có khả năng tự lấp đầy đường ống cuối năm này bằng nguồn lực của chính mình.
Tuy nhiên, báo cáo cũng tỏ ra lo ngại khi lượng khí đốt qua đường ống Baltic vào năm tới hiện trên hợp đồng chỉ là 4,5 tỉ mét khối, thấp hơn 45% so với công suất kết nối tối đa năm 2023. Tháng 8 vừa qua, Przemysław Wacławski, phó chủ tịch PGNiG cho biết, công ty vẫn đang đàm phán với các nhà cung cấp khí đốt từ Na Uy về việc giao hàng vào năm 2023, nhưng chưa tiết lộ thêm bất cứ thông tin nào.
Các kịch bản khác nhau về mùa đông năm nay
BNP Paribas đưa ra vài kịch bản đánh giá xem tình hình tiêu thụ khí đốt năm nay có được đảm bảo hay không. Lưu ý rằng đây không phải dự báo mà chỉ là giả định.
Kịch bản “đen tối” giả định rằng bắt đầu từ tháng 9 năm 2022, tiêu thụ khí đốt nằm ở mức trung bình trong 5 năm trở lại đây, nhập khẩu khí thiên nhiên hóa lỏng sẽ lấp đầy gần như tối đa kho dự trữ ở Świnoujście, sản xuất nội địa bằng với năm ngoái, không thể nhập khẩu từ Đức do Nga ngừng cung cấp, khí đốt dẫn từ Lithuania vẫn ở mức như hiện tại, vận chuyển qua đường ống Baltic bị hạn chế trong thời gian Na Uy khai thác nguyên liệu thô. Theo kịch bản này, chỉ từ tháng 1 năm 2023, Ba Lan đã bắt đầu thiếu khí đốt, tổng lượng khí đốt thiếu hụt từ tháng 9 năm 2022 đến tháng 5 năm 2023 sẽ lên tới khoảng 24 tỉ kilowat.
Kịch bản “tích cực” là từ tháng 9 năm 2022, lượng tiêu thụ khí đốt mùa đông sẽ thấp hơn 15% so với trung bình 5 năm gần đây, nhập khẩu khí thiên nhiên hóa lỏng sẽ lấp đầy gần như tối đa kho dự trữ ở Świnoujście, sản xuất nội địa bằng với năm ngoái, nhập khẩu từ Đức ngang mức hiện tại, khí đốt dẫn từ Lithuania gần như không đổi, và vận chuyển khí đốt qua đường ống Baltic trong suốt giai đoạn được phân tích sẽ gần như đạt công suất tối đa. Trong kịch bản này, dự trữ khí đốt trong suốt mùa đông vẫn ở mức rất cao. Vào tháng 3 năm 2023, các kho dự trữ vẫn được lấp đầy. Đây là một kịch bản rất lạc quan. Thông thường, sau mùa đông, lượng lưu trữ ở các nhà kho hạ xuống còn khoảng 40%.
Theo BNP Paribas, tình hình thực tế sẽ nằm đâu đó giữa hai kịch bản này, việc giảm tiêu thụ khí đốt, duy trì nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng ở mức cao, tận dụng công suất đường ống Baltic nhiều nhất có thể và lấp đầy các kho dự trữ sẽ giúp tránh được tình trạng thiếu hụt.
Tác động đối với nền kinh tế
Có một quy tắc chung đơn giản là nếu thiếu 10% khí đốt thì GDP sẽ giảm 1,6%. Các lĩnh vực cần khí đốt nhất bao gồm dệt may, sản xuất nguyên liệu thô, thực phẩm và máy móc. Trong đó, khí đốt tự nhiên chiếm hơn 30% tổng năng lượng tiêu thụ. Trong sản xuất phân bón, khí đốt tự nhiên không được sử dụng để cung cấp năng lượng, nhưng không có nghĩa tình trạng thiếu hụt sẽ không ảnh hưởng đến sản xuất. Mức tiêu thụ khí đốt cho các mục đích phi năng lượng trong toàn bộ nền kinh tế Ba Lan vào năm 2020 lên tới 23,9 tỉ kilowat và chiếm hơn 11% tổng mức tiêu thụ.
Tác giả: mb/ams
Lược dịch: An Vu
Nguồn: https://tvn24.pl/biznes/z-kraju/zima-2022-gaz-ziemny-czy-w-polsce-wystarczy-gazu-na-zime-dwa-scenariusze-na-horyzoncie-raport-banku-bnp-paribas-6100313?fbclid=IwAR0IjTxGA_AKTHpDlFYWED5whC_pf9VFpXiiieTPLsh_U8OXrrrgmrjwXxI
Bình luận