Xã hội Ba Lan đang sôi động về cuộc cải cách giáo dục chính phủ đang làm. Các giáo viên, giáo sư, chuyên gia của các tổ chức giáo dục và các bậc cha mẹ quan tâm đến con cái đang thảo luận sôi nổi vì lo cho tương lai của con em của mình. Đặc biệt hơn nữa là do họ có các lý do chính đáng. Chương trình giảng dạy mới có một loạt các thay đổi mà về lâu dài sẽ làm lớp trẻ khi rời ghế nhà trường sẽ không có đủ trang bị. Nói vắn tắt là kiến thức và các kỹ năng của chúng trong một số lĩnh vực sẽ khác đáng kể với những gì mà anh hay chị của chúng đã có khi rời ghế nhà trường. Vậy trẻ em ở "trường mới" sẽ không được học những gì?
Môn Toán
Dựng hình, hàm số, hệ phương trình, khái niệm về đường trung tuyến – đó là các kiến thức quan trọng nhất sẽ không có trong chương trình cơ bản cho học sinh phổ thông cơ sở (các lớp IV-VIII). Theo các giáo viên trong Hội Nhà giáo Ba Lan thì đây là một lỗi rất lớn, vì các vấn đề này trước đây đã được sắp xếp phù hợp với độ tuổi, và nó rất có ích để phát triển trí tưởng tượng về Toán, nhất là môn Hình học của trẻ em. Hơn nữa, nó giúp học sinh khi giải toán, giúp trẻ phát triển kỹ năng sử dụng các dụng cụ hình học và trong nhiều trường hợp nó là then chốt để hiểu các khái niệm của môn Vật lý nữa (ví dụ hàm số tuyến tính là cơ sở để giảng về chuyển động đều, cách dựng hình là điều căn bản để giải thích các bài toán về quang học, ví dụ như việc tạo ảnh qua các thấu kính). Các kiến thức về sự đồng dạng của tam giác và các hình, phép biến đổi các biểu thức đại số ở mức nâng cao, hàm số, tỷ lệ thuận hay tỷ lệ nghịch bây giờ thì học sinh sẽ được học ở các lớp trên mức phổ thông cơ sở.
Môn Vật lý
Theo các chuyên gia có tên tuổi về Vật lý thì chương trình mới cho môn này ở phổ thông cơ sở đã bỏ qua mọi cơ hội để thay đổi về chất lượng khi dạy môn Vật lý. Học sinh theo học chương trình mới sẽ không có cơ hội nào để "phát minh" lại lý thuyết của Mikolai Copernik, và vì thế – các chuyên gia đã bổ sung thêm là chúng sẽ không thể biết là ....Quả đất đang quay xung quanh Mặt trời nữa! Các kiến thức liên quan đến các phát minh của bà Maria Skłodowska-Curie, việc áp dụng vật lý vào y học, các công nghệ mới và các nguồn năng lượng mới cũng bị giảm đi đáng kể.
Môn Sinh học
Trong các môn khoa học tự nhiên thì mối lo nhất của các giáo viên là việc hạn chế nội dung dạy về lý thuyết tiến hóa trong môn Sinh học. Ủy ban Sinh học Môi trường và Tiến hóa của Viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan trong ý kiến của mình về chương trình mới viết là các nội dung liên quan đến vấn đề tiến hóa đã bị thay bằng các trích yếu vụn vặt tách ra khỏi vấn đề và việc coi nó như con ghẻ đặt vào phần cuối cùng trong quá trình giảng dạy. Kết quả là học sinh phổ thông cơ sở sau khi học xong sẽ không hiểu gì về ảnh hưởng của lý thuyết tiến hóa đến toàn bộ sự tồn tại của thiên nhiên. Các chuyên gia cũng đau lòng là giờ học sinh sẽ học thuộc lòng môn Sinh vật, sẽ không có thêm cả kiến thức lẫn hiểu biết về thiên nhiên xung quanh mình. Trong các sách giáo khoa mới học sinh và lớp trẻ sẽ không tìm thấy các nội dung liên quan đến bảo vệ môi trường, khi mà giờ chúng ta phải đối mặt với các vấn đề về ô nhiễm không khí, phân loại rác hay hiện tượng bầu khí quyển đang nóng lên thì theo các chuyên gia đây là việc làm không thể chấp nhận được.
Môn tiếng Ba Lan
Các phê phán của chuyên gia (trong đó có Hội đồng về tiếng Ba Lan) về dự thảo chương trình mới rất phong phú và liên quan đến việc thiếu sót về độ chính xác trong khi nêu ra các yêu cầu và nhiều chỗ lặp lại. Học sinh phổ thông cơ sở sẽ không được học ví dụ như cách viết một giấy mời, một lời cảm ơn hay chúc mừng ra sao; không có dạy trong chương trình về cách nói cho đẹp. Về các sách đọc thêm thì vai trò cá nhân của giáo viên bị bỏ qua. Do danh sách các sách đọc quá nhiều nên thời gian dành cho các vấn đề ngoại khóa không còn nhiều. Giáo viên chỉ có thể chọn vài cái mà theo ý mình là quan trọng nhất trong khi giảng mà thôi.
Môn Lịch sử
Trong sách giáo khoa mới về lịch sử thì lịch sử xã hội sẽ không còn mấy chỗ. Theo các nhà sử học thì đây là một sai lầm vì chính việc kết hợp lịch sử với các kiến thức về xã hội sẽ cho phép giới trẻ tìm được chỗ đứng của mình trong xã hội thực tại, tham gia một cách có ý thức về các thay đổi trong xã hội và là một phần trong nền văn hóa của Ba Lan. Việc nhấn mạnh về lịch sử quân sự theo các chuyên gia là tuyên truyền cho tư tưởng dân tộc chủ nghĩa, có hại cho việc hiểu lịch sử theo nghĩa rộng, đa dạng của nó.
Môn Đạo đức
Trong môn học Đạo đức sẽ có việc giá trị hóa...các giá trị. Một phần trong số đó như tự do, quyền bình đẳng, hạnh phúc sẽ bị bỏ qua không nói đến, để dành thời gian nói về ví như lòng dũng cảm, công lý, thật thà, lao động hay danh dự. Các giáo viên phản đối việc nhấn mạnh chỉ dạy các vấn đề về đạo đức thiên chúa giáo mà bớt đi các điểm của các hệ thống đạo đức khác. Theo các chuyên gia thì ở đây không chỉ rõ ra rành mạch là hệ thống đạo đức cũng đến từ các nguồn khác nhau mà không chỉ từ tôn giáo.
Giáo dục về an toàn
Các nội dung liên quan đến mối đe dọa thực sự của thời chiến và thời bình giúp học sinh có kiến thức thực tế làm thế nào để tránh hay hạn chế các hậu quả xấu của nó đã bị giảm bớt hay vứt bỏ hoàn toàn trong chương trình. Kết quả là thay vì cho dạy học sinh phải làm gì để sống sót qua các tình huống nguy hiểm hay cách cấp cứu người bị nạn ra sao thì học sinh lại đi học về an ninh quốc gia, các vấn đề về an ninh do vị trí địa lý của nước Ba Lan, cũng như vai trò của các tổ chức quốc tế với chính sách an ninh của Ba Lan.
NHV (theo Onet.pl)
Bình luận