Việc dạy môn Toán ở cá trường học còn nhiều vấn đề. Các kết quả thấp chứng tỏ điều này: trong các năm 2015 – 2017 trung bình cứ 6 thì có một người không đỗ môn Toán trong kỳ thi tốt nghiệp PTTH – theo báo cáo mới nhất của Viện Kiểm tra Tối cao (NIK - Najwyższa Izba Kontroli).
Có tới 42% học sinh các trường cấp 3 được NIK kiểm tra chỉ có điểm 2 về môn Toán trong học bạ, tức điểm được cho lên lớp. Ở cấp 2 thì số học sinh đó là 23% còn ở các trường phổ thông cơ sở thì con số là 10%. Mặt khác, số điểm xuất sắc (điểm 6) của môn Toán trong học bạ ở các trường được kiểm tra chỉ có 4% ở cấp 2, 2% ở cấp 1 và 1% ở cấp 3 - theo báo cáo.
Cũng có các chỉ số khác như số học sinh bị ở lại lớp do môn Toán. Trong số các học sinh không được lên lớp của các năm 2015 – 2017 có tới 61% học sinh cấp 3 bị điểm 1, còn ở cấp 2 và cấp 1 là 70%. Số học sinh phải thi lại môn Toán cũng chứng tỏ việc đào tạo môn này không tốt - theo NIK.
Các số liệu của Ủy ban Thi cử Trung ương (Centralna Komisja Egzaminacyjna) cũng chứng tỏ học sinh có vấn đề về môn Toán hơn các môn học khác bởi vì kết quả trung bình thi tốt nghiệp PTTH về môn Toán trong các năm 2015 – 2017 chỉ là 55% trong khi môn tiếng Ba Lan là 60% còn tiếng Anh là 73%. Cứ 6 học sinh thì có 1 không đỗ môn Toán trong thi tốt nghiệp PTTH.
Nguyên nhân là do quá trình dạy có lỗi – NIK đánh giá. Vấn đề là không chia lớp ra các nhóm theo khả năng và kiến thức và không chọn bài tập và tốc độ dạy học trên lớp theo khả năng của học sinh.
NIK có đề cập đến việc các khảo sát quốc tế khẳng định việc giáo dục về Toán là một trong các yếu tố nâng cao tính cạnh tranh của các quốc gia. Nắm vững Toán làm tăng mức sản xuất và sáng tạo. Việc nâng kết quả các khảo nghiệm PISA (Chương trình quốc tế đánh giá năng lực học sinh) vè môn Toán và tự nhiên lên 100 điểm mang lại việc tăng thu nhập quốc dân GDP cỡ 1,7%.
Theo các số liệu khảo nghiệm PISA đã được công bố thì năm 2015, khả năng về Toán của học sinh Ba Lan đã kém đi so với năm 2012 - báo cáo nhấn mạnh. Năm 2012 kết quả của học sinh Ba Lan về Toán là 518 điểm, xếp thứ 17 trên thế giới, còn năm 2015 chỉ còn 504 điểm và xếp thứ 22. Trong số các nước của Lien minh Châu Âu thì Estonia, Hà Lan, Đan Mạch và Phần Lan xếp cao hơn Ba Lan.
Môn Toán không dành cho mọi người chăng?
Như đã nhấn mạnh, bản thân việc thi bắt buộc môn Toán khi tốt nghiệp PTTH không là giá trị bổ sung trong quá trình giảng dạy ở các trường ở trên mức cơ sở và kết thúc bằng cuộc thi tốt nghiệp PTTH. Ngược lại, nó gây ra nặng nề thực sự (thời gian và chi phí học thêm, căng thẳng) cho gần một phần ba số thí sinh của các trường loại đó – theo bản báo cáo.
NIK trong phần kết luận gửi tới Bộ Giáo dục quốc dân đề nghị trong đó có việc xem xét các khả năng tạm treo việc thi bắt buộc môn Toán trong kỳ thi tốt nghiệp PTTH cho tất cả các học sinh cho đến khi cải thiện được việc dậy môn này ở các trường.
NIK nhấn mạnh là việc chọn sơ bộ ở mức PTTH và PT dạy nghề sẽ giúp các hiệu trưởng và giáo viên môn Toán tổ chức giờ học tùy theo trình độ, tập trung chú ý của trường vào học sinh có năng khiếu về môn Toán.
"Các trẻ em có năng khiếu Toán sẽ khó chấp nhận học theo mức phù hợp cho học sinh trung bình do đặc điểm trí tuệ của mình và vì đã biết và có khả năng học Toán. Các học sinh này bị các giáo viên nhắc nhở, áp đặt quá mức và buộc phải giữ trật tự trong giờ học ở lớp. Thêm nữa, phụ huynh các trẻ em có năng khiếu thông thường đồng ý với giáo viên và buộc trẻ phải ngoan ở trường, tức thành trẻ bình thường. Kết quả của việc áp đặt theo kiểu xã hội như thế làm các trẻ em có năng khiếu môn Toán sau vài tháng học ở trường không thể hiện khả năng tư duy tuyệt vời của mình nữa" – đây là một đoạn ý kiến của Giáo sư Tiến sỹ khoa học Edyta Gruszczyk-Kolczyńska ở Học viện Sư phạm Xã hội viết theo đặt hàng NIK.
Cả các giáo viên trong một nghiên cứu thăm dò cũng nói một trong các rào chắn lớn nhất khi dạy Toán là sự chênh lệch về trình độ của học sinh trong lớp. Khi được hỏi cần làm những việc gì để thuận lợi cho dạy học, họ cũng đề nghị cần chia lớp ra các nhóm theo trình độ và năng lực học Toán của học sinh. Họ cũng đề nghị giảm số học sinh trong các lớp – báo cáo viết.
Để bù đắp kiến thức thiếu hụt, gần một phần ba học sinh (30%) phải thuê thầy dạy thêm. Các trường trong thục tế cũng đã tăng số giờ cho môn Toán (lên 6 giờ và hơn nữa). Trong khi theo các nghiên cứu quốc tế (như OECD, PISA 2012) ta thấy kết quả tốt nhất ta có khi tăng số giờ môn này đến 4 tiếng một tuần là đủ, còn tăng trên 6 giờ thì nó lại cho kết quả ngược lại - NIK nhấn mạnh.
Ở các trường đều thiếu các trang bị cần thiết cho lớp học. Không phải trường nào cũng có phòng thực tập Toán và nếu có thì nó cũng rất ít.
Trong tất cả các trường được kiểm tra, người ta đều khẳng định là thời khóa biểu phân bố nặng không đều trong các ngày của tuần lễ hay các môn học đòi hỏi suy nghĩ nhiều như môn Toán lại được xếp vào các giờ cuối cùng trong ngày – theo bản báo cáo.
QV (https://wiadomosci.onet.pl/kraj/raport-nik-nauczanie-matematyki-w-szkolach/2wfq498)
Bình luận