Ba Lan: Bảo hiểm hưu trí tự nguyện

Khu An dưỡng Karpaty

Ở Ba Lan, theo Đ.7 của Đạo luật về hệ thống BHXH, quyền tự nguyện tham gia các bảo hiểm hưu trí và mất sức dành cho những người không thỏa mãn các điều kiện để tham gia một cách bắt buộc vào những bảo hiểm này.

Có nghĩa là, nếu không có danh phận bị bắt buộc phải tham gia các bảo hiểm hưu trí và mất sức, thì có thể tự nguyện trả phí cho những bảo hiểm này. Tùy hoàn cảnh, có thể tham gia cả hai hoặc từng loại bảo hiểm đã nêu. Ở đây chủ yếu nói về bảo hiểm hưu trí tự nguyện.

Theo hướng dẫn của Cơ quan Bảo hiểm Xã hội ZUS, có thể tự nguyện khai báo tham gia những bảo hiểm này nếu:

• đang cư trú tại Ba Lan,

• không cư trú tại Ba Lan, nhưng trước đây, đã tham gia bảo hiểm hưu trí và mất sức bắt buộc ở Ba Lan, hoặc

• không cư trú tại Ba Lan, nhưng các quy định về phối hợp các hệ thống BHXH có áp dụng đối với bản thân.

Mức phí cho bảo hiểm hưu trí tự nguyện tính ra bằng 19,52% cơ sở của mức phí, còn cho bảo hiểm mất sức tự nguyện bằng 8%. Trong đó, cơ sở của mức phí là khoản tiền tự đề xuất, nhưng không thấp hơn mức lương tối thiểu được công bố, tương ứng với thời điểm khai báo.

Thí du, lương tối thiểu trong năm 2020 là 2 600 zł. Từ đó tính ra,

• phí bảo hiểm hưu trí tự nguyện bằng 19,52% x 2 600 zł = 507,52 zł/tháng,

• phí bảo hiểm mất sức tự nguyện bằng 8% x 2 600 zł = 208 zł/tháng.

Nếu có đủ khả năng, có thể trả phí bảo hiểm cao hơn. Bằng cách đó, gửi tiết kiệm nhiều hơn vào lương hưu tương lai.

Thời kỳ đóng phí: Nếu thời kỳ bảo hiểm tự nguyện vượt quá 10 năm, thì sự bảo đảm trả ra lương hưu tối thiểu, sẽ ngừng hiệu lực. Khi đó sẽ nhận được chế độ hưu trí ở mức, suy ra từ tình trạng các khoản thuộc tài khoản của mình trong ZUS.

Điều kiện để được công nhận lương hưu đối với Người nộp bảo hiểm hưu trí tự nguyện:

1. Đạt tuổi về hưu phổ thông: nam 65 tuổi, nữ 60 tuổi,

2. Có thời kỳ tự nguyện đóng phí 10 năm.

Đáng chú ý:

• Người tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện, phải gánh chịu toàn bộ mức phí, cho từng bảo hiểm này. Trong khi, Người lao đông, tham gia bảo hiểm hưu trí bắt buộc, chỉ phải trả một nửa; nửa còn lại do Người tuyển dụng lao động trả. Hoặc trong bảo hiểm mất sức, NLĐ chỉ phải trả 1,5% cơ sở của mức phí, còn lại 6,5% do Người TDLĐ trả.

• Về hưu là quyền chứ không phải là nghĩa vụ – Người tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyên, khi đến tuổi về hưu, vẫn có thể tự xét khả năng nộp phí, để quyết định thời điểm nộp đơn xin về hưu, sao cho có lợi nhất.

• Người chịu bảo BHXH sẽ nhận được từ ZUS quyền nhận lương hưu, trợ cấp mất sức, tử tuất gia đình, ở nước cư trú, nếu đã cư trú ở nước ngoài tại thời điểm nhận được quyền đến với chế đô tương ứng; hoặc sau khi được công nhận chế độ, mới rời khỏi Ba Lan lâu dài, đến một trong những nước thành viên của EU, EFTA (Hội Thương mại Tự do châu Âu) và nước khác có ký kết thỏa thuận với Ba Lan.

----------------------------------------

Nguyễn Quỳnh Giao – Tổng hợp