Hôm thứ Hai (14/7/2025), người phát ngôn chính phủ Ba Lan, Adam Szłapka cho biết việc cải tổ chính phủ chắc chắn sẽ xảy ra trong kỳ họp tiếp theo của Hạ viện, dự kiến trong thời gian từ ngày 22 đến 25 tháng 7/2025. Những thay đổi sau cải tổ sẽ liên quan đến cơ cấu và nhân sự, nhằm mục đích làm cho chính phủ hoạt động hiệu quả hơn.
Thủ tướng Tusk ban đầu dự kiến sẽ cải tổ chính phủ vào giữa tháng 7, tuy nhiên, việc này đã được "hoãn lại" theo yêu cầu của chủ tịch Hạ viện Szymon Hołownia. Các điều khoản của việc tái thiết và mô hình chính phủ sau khi thành lập hiện đang được xác định tại các cuộc họp của các nhà lãnh đạo liên minh cầm quyền - Liên minh Công dân, Ba Lan 2050, Đảng Nhân dân Ba Lan và Đảng Cánh tả Mới. Một số dự kiến đã được đưa ra, trong đó có việc thành lập một “Siêu bộ" như thể một trung tâm để điều phối các vấn đề kinh tế cũng như kế hoạch thành lập một bộ chịu trách nhiệm về tất cả các vấn đề liên quan đến năng lượng (một trong những ưu tiên của chính phủ).
Theo Szłapka, thỏa thuận liên minh cũng quy định một số thay đổi giữa nhiệm kỳ, bao gồm việc luân phiên chức vụ Chủ tịch Hạ viện theo thỏa thuận liên minh được ký kết vào đầu nhiệm kỳ - ông Hołownia sẽ được thay thế bởi ông Włodzimierz Czarzasty, lãnh đạo đảng Cánh tả Mới. Ông cũng nhấn mạnh rằng Thủ tướng đã "dứt khoát" lên tiếng phản đối khả năng ông Hołownia sẽ giữ chức phó Thủ tướng trong một chính phủ được cải tổ.
(Thủ tướng Donald Tusk)
Chính phủ Ba Lan không thể trì hoãn việc cải tổ vì liên minh cầm quyền đang đối mặt với nhiều thách thức và có thể nói là có những dấu hiệu không ổn định, mặc dù đã vượt qua cuộc bỏ phiếu tín nhiệm vào tháng 6/2025.
- Thất bại trong cuộc bầu cử Tổng thống là đòn giáng mạnh vào liên minh cầm quyền. Việc ứng cử viên được liên minh hậu thuẫn thất bại trước ông Karol Nawrocki (được PiS ủng hộ) đã làm suy yếu vị thế của chính phủ. Điều này không chỉ cho thấy sự ủng hộ của công chúng không đồng nhất, mà còn tạo ra một "thế kẹt" chính trị giữa chính phủ và tổng thống, làm giảm khả năng thông qua các Đạo luật và cải cách quan trọng.
- Trong khi Liên minh của thủ tướng Tusk là tập hợp của nhiều đảng với các hệ tư tưởng khác nhau thì những bất đồng lớn thường xuất hiện trong các vấn đề xã hội. Có thể kể ra những bất đồng như: Quyền phá thai, hôn nhân đồng giới, xử lý vấn đề di cư, cải cách tư pháp vv...
- Việc ông Szymon Hołownia (lãnh đạo Ba Lan 2050 và chủ tịch Hạ viện) xin hoãn cải tổ vào giữa tháng 7 cho thấy ông cũng cần thời gian để giải quyết các vấn đề nội bộ trong đảng của mình, trong đó có những căng thẳng hoặc sự không đồng thuận về việc phân bổ lại vị trí lãnh đao. Việc Phó Thủ tướng Krzysztof Gawkowski của Cánh tả nhận định rằng Liên minh đang ở "thời điểm mong manh nhất" càng củng cố nhận định về những rạn nứt trong tập thể cầm quyền. Và gần đây nhất, cuộc gặp bí mật giữa Szymon Hołownia (lãnh đạo Ba Lan 2050) và Jarosław Kaczyński (lãnh đạo PiS) cũng đã gây ra sự bất an và làm gia tăng sự thiếu tin tưởng giữa các đối tác liên minh.
- Hiện tại, mặc dù liên minh của Tusk có đa số ghế trong Hạ viện (242/460 ghế), nhưng con số này không quá lớn. Nếu bất kỳ đối tác nào trong liên minh dao động hoặc rút lui, chính phủ có thể mất đi thế đa số và đứng trước nguy cơ sụp đổ hoặc phải đối mặt với một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm đầy rủi ro. Việc Đảng Nhân dân Ba Lan (PSL) từng thăm dò ý kiến thành viên về khả năng rời liên minh cho thấy nguy cơ này là có thật.
Tóm lại, việc cải tổ được kỳ vọng sẽ giúp Thủ tướng Tusk củng cố quyền lực, tái sắp xếp các vị trí để đảm bảo sự gắn kết hơn và giảm bớt các mâu thuẫn nội bộ (loại bỏ các bộ trưởng không hiệu quả hoặc những người gây ra sự bất đồng). Đây là một bước đi chiến lược để chính phủ Tusk đối phó với những thách thức chính trị và kinh tế đang chờ đợi.
Xuân Nguyên (sưu tầm)
Bình luận