Một vụ bê bối liên quan đến các khoản trợ cấp từ Chương trình Phục hồi Quốc gia (KPO) của Ba Lan đã gây xôn xao dư luận và những hệ lụy chính trị. KPO được tài trợ bởi Liên minh châu Âu (EU) nhằm giúp các quốc gia thành viên phục hồi sau đại dịch Covid-19, với tổng số tiền mà Ba Lan dự kiến nhận được khoảng 60 tỷ Euro (tương đương 255 tỷ Zloty Ba Lan).
Sự việc bắt đầu khi có tin một số doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực nhà hàng, khách sạn và văn hóa (HoReCa), đã nhận được các khoản trợ cấp từ KPO để phục hồi kinh doanh nhưng đã được sử dụng vào những mục đích không phù hợp với tinh thần của chương trình. các ví dụ được nêu lên là các doanh nghiệp HoReCa đã nhận tài trợ từ KPO để mua những thứ như du thuyền, máy pha cà phê, phòng xông hơi, bể bơi thậm chí là máy làm kem.
Kế hoạch Phục hồi Quốc gia (KPO) được kỳ vọng sẽ được sử dụng để phát triển cơ sở hạ tầng như đường sắt, y tế hoặc các ngành công nghiệp chiến lược của đất nước. Tuy nhiên, HoReCa đã được cấp 1,2 tỷ PLN để chi cho việc đa dạng hóa hoặc thay đổi hình ảnh kinh doanh. Thí dụ, một nhà hàng trên đường Piotrkowska đã được cấp khoảng 600.000 PLN tiền trợ cấp để mua du thuyền. Chủ nhà hàng phát biểu rằng: Vợ chồng tôi điều hành một nhà hàng và đã phải đóng cửa một thời gian dài trong đại dịch COVID. Khi đó, do lệnh phong tỏa, các khách sạn và khu nghỉ dưỡng đã đóng cửa, nhưng mọi người có thể thư giãn trên du thuyền và xe cắm trại, cùng nhiều nơi khác. Vì tiền của KPO được cho là sẽ được chi cho các dự án sinh thái, nên lựa chọn cuối cùng để chúng tôi xin trợ cấp là du thuyền.
Một tuần đã trôi qua kể từ khi vụ bê bối KPO nổ ra. Các khoản trợ cấp hào phóng để đa dạng hóa ngành khách sạn và nhà hàng đã trở thành một chủ đề nóng. Bộ Quỹ và Chính sách Khu vực đã phải tạm dừng chi trả tài trợ, tiến hành kiểm toán tại Cơ quan Phát triển Doanh nghiệp Ba Lan (PARP) và các nhà điều hành chương trình khu vực, đồng thời thông báo kiểm toán tất cả các dự án đã nộp.
Trước làn sóng chỉ trích, chính phủ Ba Lan cũng đã có những động thái cứng rắn. Giám đốc Cơ quan Phát triển Doanh nghiệp Ba Lan (PARP) đã bị sa thải. Các quan chức chính phủ cũng thông báo sẽ tiến hành kiểm tra và có hành động quyết liệt đối với những trường hợp sử dụng sai mục đích các khoản trợ cấp này.
Thủ tướng Donald Tusk tuyên bố: "Tôi không chấp nhận bất kỳ sự lãng phí nào đối với tiền của KPO. Tôi biết Bộ Quỹ và Chính sách khu vực nhận thức được những bất thường và các cuộc thanh tra đang được tiến hành, nhưng vẫn chưa đủ. Tôi mong đợi những quyết định nhanh chóng, bao gồm cả việc lấy lại tiền trợ cấp. Không thể khoan nhượng”.
Văn phòng Công tố Khu vực tại Warszawa đã chính thức khởi động để xử lý vấn đề này. Bộ Tài chính cũng đã công bố các cuộc thanh tra. Ủy ban Châu Âu thì đang yêu cầu làm rõ. Cơ quan EPPO (Văn phòng Công tố Châu Âu) được trao trách nhiệm điều tra các vụ gian lận liên quan đến các khoản tiền này của EU.
Vụ bê bối này được xem là một "thách thức" lớn đối với chính phủ đương nhiệm của Thủ tướng Donald Tusk, đặc biệt là đảng Polska 2050, có đảng viên đang đảm nhiệm Bộ Quỹ và Chính sách Khu vực. Phe đối lập thì đang nhanh chóng tận dụng vụ việc để công kích chính phủ.
Một số nhà phân tích chính trị cho rằng vụ bê bối này có thể gây tổn hại lớn đến uy tín của liên minh cầm quyền và có thể dẫn đến những hệ lụy chính trị nghiêm trọng.
Xuân Nguyên (sưu tầm)
Bình luận