Ảnh: glosznadniemna.pl
Theo báo chí Ba Lan, tu sĩ Camêlô Grzegorz Gaweł (27 tuổi, Kraków) bị lực lượng an ninh Belarus bắt tại thành phố Lepel ngày 4/9/2025, với cáo buộc thu thập thông tin về cuộc tập trận Nga–Belarus “Zapad-2025”. Truyền thông nhà nước Belarus phát hình ảnh “tài liệu đóng dấu mật” và mô tả đây là vụ bắt “gián điệp”; báo địa phương Kraków và TVP xác nhận thời điểm, địa điểm bắt giữ và phản ứng của phía Ba Lan.
Phản ứng từ Warsaw nhanh và cứng rắn. Chính phủ gọi cáo buộc
là “khiêu khích”, đồng thời kích hoạt hỗ trợ lãnh sự. Trước rủi ro leo thang
trong thời gian Zapad-2025 (12–16/9), ngày 12/9 Ba Lan đình chỉ toàn bộ giao
thông qua biên giới với Belarus “đến khi có thông báo mới”; Đại sứ quán Ba Lan
tại Minsk kêu gọi công dân đang ở Belarus rời đi ngay lập tức bằng phương tiện
thương mại hoặc tư nhân, nhấn mạnh nếu an ninh xấu đi hoặc biên giới đóng, sơ
tán có thể vô cùng khó khăn, thậm chí bất khả thi. Đây là thông cáo chính thức
trên cổng gov.pl.
Đến ngày 23/9, mạng lưới nhân quyền Belarus Wiasna công bố công nhận Grzegorz Gaweł là tù nhân chính trị; nhiều tòa soạn Ba Lan dẫn lại và kêu gọi chú ý đến điều kiện giam giữ, quyền tiếp cận luật sư và lãnh sự.
Sau khi Zapad-2025 kết thúc, Thủ tướng Donald Tusk thông báo mở lại các cửa khẩu từ 00:00 ngày 25/9, bước đi được Bộ Cơ sở hạ tầng giải thích là do mức độ đe dọa đã giảm; tuy nhiên, cảnh báo an toàn đối với công dân và khuyến nghị tránh tới Belarus vẫn giữ nguyên.
Trong khi đó, theo trang chính thức của Dòng Camêlô (bài đăng ngày 6/9 trên Głos znad Niemna dẫn lại thông báo của dòng tu), nhà Dòng xác nhận Grzegorz Gaweł là tu sĩ của mình, kêu gọi cộng đồng cầu nguyện và cho biết họ “tin tưởng rằng sự thật sẽ sớm sáng tỏ”. Dòng Camêlô cũng bày tỏ lo lắng về điều kiện giam giữ và khẳng định đang phối hợp chặt chẽ với Giáo hội tại Ba Lan và cơ quan ngoại giao để hỗ trợ.
Bức tranh thông tin tiếp tục phân kỳ: phía Belarus đẩy mạnh
nội dung “bắt gián điệp” với “tài liệu mật” liên quan Zapad-2025; truyền thông
và giới chuyên gia ở Ba Lan coi đây là một mắt xích trong chiến dịch tuyên truyền
– gây sức ép của Minsk. Trong nước, vụ việc tạo sức ép dư luận buộc chính phủ
Ba Lan vừa bảo hộ công dân, vừa răn đe rủi ro an ninh ở sườn Đông NATO.
Tuong Vy
Bình luận