Tin tức, chính sách tuần qua 1/2/2025-8/2/2025

Trong những ngày đầu tháng 2/2025, thế giới chứng kiến nhiều biến động quan trọng liên quan đến kinh tế, chính sách tài khóa, thương mại quốc tế và tình hình chiến sự tại Ukraina. Những diễn biến này không chỉ tác động đến cục diện toàn cầu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường kinh doanh, lao động và cuộc sống của cộng đồng người Việt tại Ba Lan.

Tình Hình Kinh Tế Ba Lan: Lạm Phát, Ngân Sách và Thị Trường Lao Động

Tại Ba Lan, Tổng cục Thống kê Ba Lan (GUS) công bố tỷ lệ lạm phát trung bình năm 2024 đạt 3,63%, giảm mạnh so với mức hai con số trong giai đoạn 2022-2023. Lạm phát cơ bản, không bao gồm thực phẩm và năng lượng, cũng duy trì ở mức 2,71%, phản ánh sự ổn định của nền kinh tế. Tuy nhiên, chính phủ vẫn đang triển khai các biện pháp kiểm soát giá cả, trong đó quan trọng nhất là chính sách đóng băng giá điện đến tháng 9/2025, với mức giá giữ nguyên ở 500 PLN/MWh.

Song song với đó, mức lương tối thiểu năm 2025 tại Ba Lan được điều chỉnh lên 30,5 PLN/giờ, cao hơn so với dự báo ban đầu. Điều này góp phần cải thiện thu nhập cho người lao động nhưng cũng tạo áp lực lên các doanh nghiệp, đặc biệt là các ngành sử dụng nhiều lao động như dịch vụ và sản xuất.

Ba Lan cũng có sự thay đổi quan trọng trong luật lao động khi chính thức công nhận ngày 24/12 là ngày nghỉ lễ, nâng tổng số ngày nghỉ trong năm lên 14 ngày. Để bù đắp cho ngày nghỉ này, chính phủ cho phép ba ngày Chủ nhật trước Giáng Sinh được mở cửa kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thương mại trong mùa cao điểm.

Ngân Sách EU và Chi Tiêu Công Của Ba Lan Trong Năm 2025

Việc giải ngân ngân sách EU cho Ba Lan trong 5 năm qua đã trải qua nhiều biến động, đặc biệt là do những tranh cãi về pháp quyền giữa Brussels và Warsaw. Năm 2024, EU đã giải phóng 137 tỷ euro dành cho Ba Lan, nhưng đi kèm với đó là các điều kiện về cải cách tư pháp. Năm 2025, EU dự kiến tập trung ngân sách vào các lĩnh vực nghiên cứu, y tế, giáo dục và chống biến đổi khí hậu, điều này có thể ảnh hưởng đến phân bổ ngân sách cho Ba Lan.

Trong khi đó, Ba Lan dự kiến tăng chi tiêu quốc phòng lên 4,7% GDP vào năm 2025, mức cao nhất trong lịch sử nước này. Đồng thời, chính phủ dành 3,2 tỷ zloty cho quỹ dự trữ thiên tai, nhằm đối phó với những tác động của biến đổi khí hậu. So với 5 năm trước, tổng mức chi tiêu công của Ba Lan đã tăng đáng kể, đặc biệt là trong các lĩnh vực an ninh và quốc phòng.

Chiến Tranh Thương Mại Mỹ - Trung và Ảnh Hưởng Đến Việt Nam

Ngày 4/2/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức áp thuế 10% lên toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, mở rộng cuộc chiến thương mại giữa hai cường quốc. Đáp lại, Trung Quốc áp thuế từ 10% - 15% đối với một loạt mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, bao gồm than đá, khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và ô tô.

Chính sách thuế quan mới của Mỹ mang lại cơ hội nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro cho Việt Nam. Khi hàng hóa Trung Quốc trở nên đắt đỏ hơn tại thị trường Mỹ, các doanh nghiệp có thể tìm kiếm nguồn cung thay thế từ Việt Nam. Điều này giúp xuất khẩu Việt Nam tăng trưởng mạnh nhưng cũng làm dấy lên lo ngại về việc Mỹ siết chặt giám sát, tránh việc hàng hóa Trung Quốc được chuyển qua Việt Nam để né thuế. Chính phủ Việt Nam đã yêu cầu các doanh nghiệp tuân thủ nghiêm ngặt quy tắc xuất xứ và chủ động tìm kiếm thị trường mới nhằm giảm phụ thuộc vào Mỹ.

Tình Hình Chiến Sự Ukraina: Leo Thang Quân Sự và Nỗ Lực Ngoại Giao

Chiến sự tại Ukraina trong tuần qua tiếp tục diễn biến căng thẳng khi Nga đẩy mạnh các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái. Tại Poltava, một cuộc không kích của Nga đã khiến 14 người thiệt mạng và 17 người bị thương, trong đó có 4 trẻ em. Trong khi đó, tại Odessa, các cuộc tấn công bằng UAV đã gây thương tích cho 7 người, phá hủy một khách sạn nổi tiếng trong khu vực trung tâm lịch sử của thành phố.

Trên mặt trận ngoại giao, chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đang đẩy mạnh nỗ lực đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraina. Trump tuyên bố sẵn sàng gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin để tìm cách chấm dứt xung đột, nhưng Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky lo ngại rằng Moscow có thể sử dụng đàm phán như một công cụ để đạt lợi thế chiến lược. Ukraina khẳng định rằng họ chỉ chấp nhận đàm phán nếu có các đảm bảo an ninh mạnh mẽ từ phương Tây.

Tại châu Âu, Ba Lan, Đức và Hungary tiếp tục theo dõi sát sao tình hình. Các cuộc họp nội bộ EU đã thảo luận về việc tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraina trong khi Đức và các quốc gia Tây Âu tỏ ra lo ngại về khả năng Nga đạt được một thỏa thuận hòa bình có lợi cho họ.

Tuong Vy tổng hợp.