Thực hư “du học định cư”

“Các công ty tư nhân xúc tiến các chương trình du học tại Mỹ không thể đảm bảo việc cấp visa làm việc hay định cư sau khi hoàn tất khóa học. Các loại visa này phải được chấp thuận bởi Chính phủ Mỹ và có giới hạn về số lượng. Các đương đơn xin visa sinh viên (SV) phải chứng tỏ được 3 điều: là những SV đích thực, phải có khả năng chi trả cho quá trình học tập và có kế hoạch trở về VN. Nếu SV không thể thuyết phục được viên chức lãnh sự về bất kỳ vấn đề nào trong 3 điều này, theo quy định của luật pháp Mỹ, thì viên chức lãnh sự không thể cấp visa cho người đó”.

Trong khi Bộ phận visa của Lãnh sự quán Mỹ tại TP.HCM đã khẳng định như vậy, nhiều công ty du học vẫn cam đoan “đảm bảo xin được visa”.

50.000 USD, 35.000 USD...

Trên trang www.vatgia.com có mẫu rao: “Bạn muốn định cư tại Mỹ? Chúng tôi cần tuyển sinh ngành Dược sang Mỹ học và được định cư sau ba năm (lưu ý: bao trọn gói và bao nghề). Trọn gói cho mọi thủ tục là 50.000 USD” .

Không cần rào trước đón sau, bà Phương Lan khẳng định đây là chương trình đi theo con đường của Bộ Ngoại giao Mỹ, nghĩa là bà có mở văn phòng tại Mỹ và có hợp tác với Bộ Ngoại giao Mỹ. Vì thế, nơi này dành cho bà vài suất để lo cho người khác định cư ở Mỹ. “Đây là chương trình học riêng tại một công ty được quen biết khác tại Nam California, được giới thiệu là lớn nhất nước Mỹ. Vào đây sẽ được vừa học vừa làm, đứng bán thuốc tây tại quầy, có thu nhập”, bà Phương Lan nói.

Theo quảng cáo, thủ tục trọn gói là 50.000 USD, thế nhưng khi gặp chúng tôi, bà Lan nói chỉ có 35.000 USD, bao gồm  phí visa sang Mỹ, tiền học, thực tập sau ba năm tại công ty này cộng với chi phí lo xin thẻ xanh (green card - chứng nhận thường trú nhân). “Số tiền này được đóng làm hai đợt. Đợt đầu tiên đóng để lo các chi phí xin visa. Trước khi lên máy bay, sẽ đóng đợt cuối cùng. Qua Mỹ sẽ có người tìm giúp chỗ ăn ở, học hành”, bà Lan nói.

“Thẻ xanh” được bà Lan cam đoan sẽ được cấp sau khoảng 4 tháng ở Mỹ. Sau đó bà Lan lại cho biết nếu đóng sớm một nửa số tiền, ngày 25.8 sẽ có người từ Mỹ mang giấy tờ thủ tục về giao luôn. Còn sau đó, lúc nào chúng tôi muốn lên máy bay cũng được. Như để chứng minh đã có nhiều người theo chương trình này, bà Lan cho biết đã gửi một số hồ sơ sang Mỹ để lo thủ tục, nếu chúng tôi đồng ý, bà sẽ gửi tiếp để ngày 25.8 có người về tiện thể giao luôn một loạt giấy tờ này. Bà Lan khẳng định sau ba năm sẽ được nhập quốc tịch Mỹ. Bà còn động viên chúng tôi cứ yên tâm vì chương trình của bà đang làm là chương trình đầu tư lớn nhất nước Mỹ!

Đến Singapore, được “lo” visa sang Mỹ (!?)

Một số công ty du học khác thì rao “bảo đảm du học định cư ở Mỹ từ một nước khác”. Công ty du học Đức Tú (DTU) tại đường Hồ Bá Kiện, Q.10 (TP.HCM) hiện đang ráo riết chiêu sinh khóa du học mới: Học tại Singapore, làm việc và định cư tại Mỹ với chương trình học và làm y tá.

Cũng theo giới thiệu của DTU, học viên có thể gia hạn hợp đồng khi kết thúc thời gian làm việc, tiếp tục tham gia một số chương trình huấn luyện về chuyên môn và được hỗ trợ làm thủ tục định cư tại Mỹ... Chi phí của chương trình này là 14.900 USD, bao gồm phí xét duyệt hồ sơ 100 USD, Pre-Nursing 9.800 USD và phí đặt cọc bảo lãnh visa sang Mỹ 5.000 USD.

Về chương trình Direct Nurse, hiện nay cũng có Công ty cổ phần đầu tư Nguồn nhân tài quốc tế châu Á (AITRI) rao tuyển sinh. Công ty này giới thiệu mình là doanh nghiệp duy nhất được American Career - tổ chức điều phối chương trình DirectNurse® khu vực châu Á của American Academic Alliance - ủy quyền tư vấn, tuyển sinh học sinh, SV tại VN có nguyện vọng du học tại Singapore học chương trình dự bị (Pre-Nursing). Sau đó chuyển tiếp sang Mỹ học chính thức chuyên ngành y tá, hưởng chế độ học bổng, và sau khi tốt nghiệp được làm việc tại Mỹ 5 năm, có cơ hội gia hạn hợp đồng và định cư. Về học phí, học bổng, ưu đãi, hứa hẹn... của chương trình, công ty này giới thiệu cũng tương tự như DTU.

Chưa cho phép đơn vị nào thí điểm

Tiếp xúc với chúng tôi, ông Nguyễn Ngọc Quỳnh, Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB-XH), cho biết thị trường Mỹ luôn có nhu cầu nhận lao động nước ngoài đến làm việc, trong đó có lĩnh vực y tá, điều dưỡng viên. Tuy nhiên phải đáp ứng những điều kiện khá ngặt nghèo, đặc biệt là thủ tục nhập cảnh. Mỗi ngành nghề lao động vào Mỹ làm việc có một loại visa riêng: Chẳng hạn visa H1A dành cho lao động làm nghề y tá chỉ được cấp cho người có bằng y tá được Mỹ công nhận và trình độ tiếng Anh đạt TOEFL 550. Tuy vậy, ông Quỳnh lưu ý, đến nay Bộ LĐ-TB-XH vẫn chưa cho phép đơn vị nào thí điểm tuyển chọn, đưa lao động đi Mỹ hành nghề y tá, điều dưỡng viên.

Về vấn đề xin visa du học ở một nước khác rồi từ nước này xin visa vào Mỹ, Bộ phận visa của Lãnh sự quán Mỹ tại TP.HCM giải thích: “Đương đơn có thể nộp hồ sơ ở bất kỳ nơi nào mà họ mong muốn, nhưng thông thường nộp hồ sơ ở khu vực họ sinh sống, nơi các viên chức lãnh sự có khả năng xác định được các mối ràng buộc của họ tại VN là cách tốt nhất. Tất cả các đại sứ quán và tổng lãnh sự quán Mỹ tại các nước đều áp dụng cùng một luật pháp như nhau, vì vậy các viên chức lãnh sự ở tất cả mọi nơi đều sử dụng đúng các tiêu chuẩn giống nhau để đánh giá đương đơn”.

Như vậy, rõ ràng việc một du học sinh VN học tại Singapore rồi xin visa sang Mỹ học hoặc làm việc vốn không phải là chuyện dễ dàng nên việc hứa hẹn định cư ở Mỹ theo đường này là hết sức viển vông. (còn tiếp)

Đăng Nguyên (Thanh niên)