Ba Lan tiếp tục là một trong những điểm đến hàng đầu của dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại châu Âu nhờ vào sự ổn định kinh tế, vị trí địa lý chiến lược và chính sách thu hút đầu tư hiệu quả. Trong những năm gần đây, dù phải đối mặt với các thách thức kinh tế toàn cầu như lạm phát, xung đột địa chính trị và suy thoái kinh tế khu vực, nước này vẫn duy trì mức thu hút vốn ấn tượng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng và đổi mới công nghệ.
Giai đoạn 2020-2024 chứng kiến sự biến động của FDI vào Ba Lan. Năm 2020, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, tổng vốn FDI vào nước này chỉ đạt 13,5 tỷ USD, giảm mạnh so với năm trước. Dòng vốn chủ yếu tập trung vào chế biến công nghiệp, dịch vụ chuyên môn và bất động sản, trong khi lĩnh vực xây dựng ghi nhận sự rút vốn. Đến năm 2021, nền kinh tế phục hồi mạnh mẽ, thu hút đầu tư đạt mức 122,7 tỷ PLN, tăng gần 40% so với năm trước. Lợi nhuận tái đầu tư chiếm phần lớn tổng giá trị, trong khi cổ tức chi trả và thu nhập từ lãi suất cũng gia tăng đáng kể. Năm 2022, mặc dù cuộc xung đột tại Ukraina ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, Ba Lan vẫn thu hút 26,5 tỷ USD, tập trung vào các ngành dịch vụ kinh doanh, sản xuất và logistics.
Bước sang năm 2023, dòng vốn đầu tư vào Ba Lan tiếp tục bùng nổ, đạt 31,6 tỷ USD, đưa nước này vào nhóm quốc gia thu hút FDI hàng đầu châu Âu, vượt qua Đức với 16,3 tỷ USD và tiệm cận Trung Quốc với 42,7 tỷ USD. Sự gia tăng đầu tư phản ánh niềm tin của các tập đoàn quốc tế vào sự ổn định và tiềm năng phát triển của nền kinh tế Ba Lan. Xu hướng này tiếp tục trong năm 2024 khi Cơ quan Đầu tư và Thương mại Ba Lan hỗ trợ 53 dự án với tổng giá trị cam kết khoảng 2,4 tỷ euro, tạo ra hơn 7.000 việc làm mới. Lĩnh vực dịch vụ hiện đại, sản xuất công nghiệp và công nghệ thông tin là những ngành nhận được sự quan tâm lớn nhất từ các nhà đầu tư đến từ Thụy Điển, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh.
Các lĩnh vực sản xuất và công nghệ đang dẫn đầu xu hướng thu hút FDI tại Ba Lan. Các tập đoàn lớn như Ningbo Ronbay New Energy Technology Co. đã đầu tư hơn 1 tỷ euro vào một nhà máy sản xuất vật liệu cathode tại Konin, dự kiến tạo ra hàng trăm việc làm. Compal Electronics của Đài Loan xây dựng nhà máy sản xuất điện tử tại Czeladź, với giá trị đầu tư 54 triệu euro. Posco, tập đoàn đến từ Hàn Quốc, đã triển khai một dự án trị giá 360 triệu euro tại Brzeg, tập trung sản xuất thép không gỉ cho xe điện và thiết bị điện tử. Ngoài ra, xu hướng nearshoring, tức chuyển dịch sản xuất về gần thị trường tiêu thụ, đang khiến Ba Lan trở thành điểm đến hấp dẫn. Báo cáo của Maersk và Reuters xếp Ba Lan vào nhóm bốn quốc gia hấp dẫn nhất cho xu hướng tái định vị sản xuất, khẳng định nước này là trung tâm quan trọng trong chuỗi cung ứng châu Âu.
Dự báo cho năm 2025 cho thấy dòng vốn đầu tư vào Ba Lan sẽ tiếp tục tăng trưởng nhờ các yếu tố tích cực. GDP dự kiến đạt mức tăng 3,6%, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút FDI, đặc biệt khi nền kinh tế toàn cầu dần phục hồi và các dự án do EU tài trợ tiếp tục được triển khai. Các khoản đầu tư vào công nghệ cao, năng lượng tái tạo và sản xuất ô tô điện dự kiến sẽ là động lực chính, với sự góp mặt của các dự án quy mô lớn như nhà máy sản xuất chip của Intel trị giá 4,6 tỷ euro. Việc Mỹ áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc có thể thúc đẩy các doanh nghiệp quốc tế chuyển dịch sản xuất sang Ba Lan nhằm tránh các rào cản thương mại.
Mặc dù triển vọng tích cực, những thách thức vẫn tồn tại. Lạm phát dự kiến tăng lên 4,7% vào năm 2025 khi chính phủ dỡ bỏ các biện pháp kiểm soát giá năng lượng. Xung đột tại Ukraina tiếp tục là một yếu tố bất ổn, có thể ảnh hưởng đến lòng tin của nhà đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất và hậu cần. Bên cạnh đó, các căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc cũng có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng và ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp phụ thuộc vào xuất khẩu.
Từ năm 2020 đến nay, Ba Lan đã duy trì vị thế là một trong những điểm đến FDI hàng đầu tại châu Âu, với mức tăng trưởng ấn tượng ngay cả trong bối cảnh khó khăn kinh tế toàn cầu. Năm 2024 tiếp tục ghi nhận sự mở rộng đầu tư vào các lĩnh vực then chốt như công nghệ cao, năng lượng tái tạo, ô tô và sản xuất công nghiệp. Dự báo năm 2025, với mức tăng trưởng GDP ổn định và các dự án đầu tư chiến lược, dòng vốn FDI vào Ba Lan sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, để duy trì lợi thế cạnh tranh, chính phủ Ba Lan cần duy trì môi trường đầu tư hấp dẫn, cải cách hành chính và tiếp tục đầu tư vào hạ tầng, giáo dục và công nghệ nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Tuong Vy tổng hợp.
Bình luận