Trang mạng www.karne.pl có cho một bản hướng dẫn thực tế về các vấn đề thủ tục hình sự cho những ai cần thông tin mà trước đó không có hiểu biết gì về vấn đề này do ông luật sư Piotr Stączek soạn.
Các thông tin ở đây liên quan đến những người bị nghi phạm tội, những người bị hại hay cả những người khác có liên quan đến quá trình xử án.
Trang mạng cho ta biết về tình hình hiện tại của bộ Luật (do trong các năm 2014-2016 bộ luật có nhiều thay đổi theo hướng có lợi cho các bị can), các khái niệm cơ bản và các thủ tục về tố tụng hình sự, các hướng dẫn để bảo vệ mình khi bị tố tụng hay để đòi quyền lợi cho mình nếu mình là bên bị hại.
-
Thủ tục hình sự (postępowanie karne)
-
Thủ tục chuẩn bị (postępowanie przygotowawcze)
Thủ tục hình sự bắt đầu bằng thủ tục chuẩn bị. Nó có thể được bắt đầu do có ai đó (ví dụ người bị hại hay những người khác) khai báo (doniesienie) cho cảnh sát hay công tố cũng như do các thông tin về phạm tội mà các cơ quan điều tra tự thu nhập được.
Tùy thuộc vào các yếu tố đã quy định trong luật Hình sự, thủ tục chuẩn bị có thể được tiến hành theo hình thức điều tra (śledztwo) hay xem xét (dochodzenie). Nói chung, có thể nói là điều tra do công tố tiến hành cho các vụ việc nghiêm trọng. Công tố viên (prokurator) làm thủ tục chuẩn bị, trong rất nhiều vụ việc chỉ theo dõi các thủ tục bên Cảnh sát (Policja) làm nhưng ông ta là „chủ nhân” của thủ tục chuẩn bị. Ông ta là người quyết định về nhiều vấn đề quan trọng như: ra lời cáo buộc, đưa hồ sơ buộc tội ra tòa hay bảo vệ các vật chứng.
Các bên trong thủ tục chuẩn bị là bên bị hại (pokrzywdzony) và nghi can, nghi phạm (podejrzany) (cho đến lúc này chưa được gọi anh ta là bị cáo - oskarżony). Cả hai bên này có thể trình bày các chứng cớ (wnioski dowodowe). Cả hai bên trước khi làm thủ tục chuẩn bị phải được thông báo về các quyền của mình trước buổi hỏi cung đầu tiên.
Mục đích của việc làm thủ tục chuẩn bị là:
-
Xác định xem có hành động bị cấm nào đã xảy ra không và liệu nó có là hành động tội phạm (przestępstwo) hay không (vì có khi một hành động bị cấm lại không cấu thành tội phạm, ví dụ như quyền tự vệ (obrona konieczna) hay tình trạng cấp bách (stan wyższej konieczności)) ?
-
Phát hiện và nếu cần thì bắt giữ thủ phạm (sprawca).
-
Thu thập thông tin về thủ phạm (tuổi, quan hệ gia đình, tài sản, trình độ học vấn, thông tin về tiền án, lối sống…)
-
Giải thích hoàn cảnh xảy ra vụ việc, xác định người bị hại và mức độ thiệt hại.
-
Thu thập, bảo vệ và giữ gìn bảo quản các chứng cớ cho tòa án.
(theo tình trạng luật hiện hành đến tháng IV-2016)
NHV (theo „Prawo karne”)
Bình luận