Dự kiến ngân sách cho các năm 2021–2027 của Ủy ban Châu Âu trình hôm 2-5 sẽ giảm các quỹ cấu trúc khoảng 5%, có một điều bất ngờ là Bruxelles dự kiến rằng phần lớn số tiền trên sẽ lấy từ Trung Âu để dành cho miền Nam châu Âu. Nếu so sánh mức độ phát triển của hai vùng thì thấy đề nghị này càng ngày càng có lý. Ba Lan từ hai năm nay đã giầu hơn Hy Lạp: năm ngoái (theo số liệu mới nhất của MFW) thì thu nhập tính theo đầu người là 29,2 nghìn USD, cao hơn 5,4% so với Hy Lạp (27,7 nghìn USD).
Đến giờ này thì chúng ta đã ở ngưỡng sắp vượt tiếp một nước phía Nam châu Âu nữa là Bồ Đào Nha. Năm ngoái thì khoảng cách đã không xa vì mức sống ở Ba lan đã bằng 96,7% Bồ Đào Nha (30,2 nghìn USD). Nhưng nếu xem số liệu tăng trưởng do Ủy ban Châu Âu công bố vào tuần trước thì độ tăng trưởng kinh tế của Ba Lan năm 2018 là 4,3% và 3,7% cho năm 2019 là gần gấp đôi tăng trưởng kinh tế của Bồ Đào Nha (các con số tương ứng là 2,3% và 2%).
Ba Lan đã đi một con đường dài. Vào năm 1989, khi chủ nghĩa cộng sản sụp đổ, mức sống ở Ba Lan chỉ bằng 29% con số của Bồ Đào Nha, và đến tận năm 2004 chỉ số này còn là 62,3%. Cuộc khủng hoảng kinh tế đã đánh mạnh vào Bồ Đào Nha và về cơ bản nó ảnh hưởng đến Ba Lan không nhiều lắm.
Hiện nay Bruxelles đang khen ngợi chính quyền thiểu số theo đường lối xã hội của ông Antonio Costa. Chính phủ này được Khối Cánh tả và những người cộng sản trong quốc hội ủng hộ, nhưng họ không theo đường lối dân túy. Ngược lại, năm nay thâm hụt ngân sách được giữ ở mức 0,7% GDP, và đến năm 2020 nước này sẽ có tăng trưởng lần đầu tiên trong vòng mười năm. Nhờ vậy, nợ của quốc gia này giảm nhanh. Tuy nhiên, món nợ này vẫn vào cỡ 122% của GDP, về tỷ lệ vẫn cao nhất trong Liên minh sau Ky Lạp và Ý. Cũng vì phải trả nợ nên mức tăng trưởng kinh tế vẫn chậm mặc dù du lịch bùng phát (20 triệu khách nước ngoài trong năm ngoái).
Bây giờ mức lương trung bình ở Bồ Đào Nha (1154 euro brutto) chỉ thấp hơn mức ở Ba Lan một chút (1174 euro). Nhưng Wikipedia ước tính trên cơ sở số liệu của khối OECD và MFW thì nếu kể đến sức mua thục tế, khoảng cách về lương giữa hai nước đã đáng kể (1,5 nghìn USD ở Bồ Đào Nha so với 2,4 nghìn USD ở Ba Lan). Chính Ủy ban Châu Âu cũng nhấn mạnh là mức một rổ hàng hóa đại diện và giá dịch vụ ở Ba Lan bằng 54% mức trung bình của UE trong khi ở Bồ Đào Nha con số này là 84%.
Và đến năm 2027, khi viễn cảnh tài chính mới của Liên minh kết thúc Ba Lan sẽ có cơ hội đuổi kịp nước miền Nam châu Âu thứ ba là Ý. Vào năm 1989, mức sống của người Ba Lan chỉ bằng 10,6% người Ý, vào năm 2004 – 45,6% và năm ngoái đã là 77%. Bruxelles dự báo năm 2018 nước Ý chỉ có tốc độ tăng trưởng là 1,5% và năm sau đó 2019 là 1,2%. Nước này từ khi bầu Quốc hội hôm 4-3 vẫn chưa có chính phủ mới và từ mười năm nay không tiến hành được cuộc cải cách thị trường.
Tây Ban Nha thì khác (38,1 nghìn USD) năm ngoái đã giầu hơn Ý (37,9 nghìn USD). Nhờ các cải cách của chính phủ đảng bảo thủ của Mariano Rajoy, đặc biệt là cải cách thị trường lao động, nền kinh tế Tây ban Nha đang tăng trưởng gấp đôi Ý. Do vậy việc đuổi kịp Tây Ban Nha về mức sống hiện là quá tầm với cho Ba Lan.
QV (theo Onet)
Bình luận