Bệnh viện vùng – Ảnh minh họa từ Internet
Công dân các nước không thuộc EU muốn nhập cảnh vào Ba Lan, khi chọn Ba Lan là Nước mục tiêu đến để xin cấp wiza, thì một trong những chứng từ, thuộc tệp chứng từ cơ bản, cần thiết để nhận được wiza schengen, là chứng từ có bảo hiểm y tế hành trình, có hiệu lực tương ứng, với khoản tiền phải trả ít nhất bằng 30 000 euro. Còn nếu muốn nhận được wiza quốc gia, thì phải có chứng từ xác nhận có bảo hiểm sức khỏe, được cấp bởi Cơ quan tương ứng tại Ba Lan (td. chứng từ trả tiền bảo hiểm sức khỏe tự nguyện trong Quỹ Sức khỏe Toàn dân NFZ).
Hệ thống chăm sóc sức khỏe tại Ba Lan – Đó là Tập thể người và Cơ quan có nhiệm vụ đảm bảo việc chăm sóc sức khỏe dân cư. Hệ thống chăm sóc sức khỏe Ba Lan dựa trên mô hình bảo hiểm.
Theo Hiến pháp Cộng hòa Ba Lan – Điều 68 – Mỗi người đều có quyền bảo vệ sức khỏe. Độc lập với hoàn cảnh vật chất của họ, Cơ quan công quyền đảm bảo cho các Công dân tiếp cận bình đẳng với các chế độ chăm sóc sức khỏe được tài trợ từ các công quỹ. Điều kiện và lĩnh vực cấp các chế độ do Luật định.
Quỹ Sức khỏe Toàn dân – Narodowy Fundusz Zdrowia – NFZ – Đó là Đơn vị có tổ chức thuộc Nhà nước, hoạt động trên cơ sở của Đạo luật ra ngày 27 tháng 8 năm 2004 về các chế độ bảo trợ sức khỏe được tài trợ từ các công quỹ và trên cơ sở của Điều lệ được ban hành. Quỹ này đảm nhiệm, trong hệ thống chăm sóc sức khỏe tại Ba Lan, chức năng Người trả tiền, lấy từ các nguồn có xuất xứ từ các phí bắt buộc của BHSK. NFZ chi trả các chế độ sức khỏe dành cho Người chịu bảo hiểm và hoàn trả các chi phí về thuốc men.
Một số chế độ có đặc trưng chuyên môn cao sẽ được tài trợ trực tiếp từ ngân sách của Bộ Sức khỏe. Từ 01.01.2007 toàn bộ chi phí cứu trợ y tế trước khi nhập viện (cấp cứu) đều được tài trợ từ ngân sách Nhà nước.
Bảo hiểm sức khỏe – BHSK – Đó là bảo hiểm, mà trong đó Người chịu bảo hiểm được hưởng các chế độ sức khỏe nhằm muc đích giữ gìn sức khỏe, bảo vệ trước hậu quả của bệnh tật và điều trị. Để có thể lợi dụng bảo hiểm này, cần phải trả phí theo hợp đồng bảo hiểm (hàng tháng).
Tồn tại trong NFZ hai loại hình BHSK: bắt buộc và tự nguyện. Cả hai nhóm Người chịu bảo hiểm trong NFZ đều có thể lợi dụng các chế đô chăm sóc sức khỏe công lập trên những nguyên tắc như nhau.
BHSK bắt buộc dành cho những người, mà theo luật định, phải chịu nghĩa vụ BHSK, đó là:
Người lao động,
Người lao động ủy thác – zleceniobiorca,
Người dẫn dắt hoạt động kinh tế – Doanh nhân – przedsiębiorca
Trẻ em, Học sinh, Sinh viên,
Người về hưu,
Người về mất sức,
Người thất nghiệp.
Còn BHSK tự nguyện, thì dành cho những người đang cư trú trên lãnh thổ Ba Lan, mà không chịu BHSK bắt buộc, muốn lợi dụng BHSK. Họ cần phải nộp đơn đến NFZ nơi gần nhất. Tại đây, sau khi ký kết hợp đồng BHSK, phải đến Cơ quan Bảo hiểm xã hội ZUS để đăng ký thủ tục trả phí.
Ngoài ra, ở Ba Lan cũng tồn tại BHSK tư nhân – Đó là loại bảo hiểm được mua tự nguyện, trong đó, bằng cách hoán đổi phí bảo hiểm phải nộp, Người chịu bảo hiểm nhận được quyền tiếp cận miễn phí hoặc được Công ty bảo hiểm hoàn trả một phần phí, đến những nơi được chọn và những dịch vụ y tế nhất định, tùy thuộc các lĩnh vực bảo hiểm được hiến cống.
Người trả phí BHSK – Đó là Đơn vị có tổ chức hoặc cá nhân đứng tên đảm nhiệm chức danh thanh toán các khoản phí phải trả, thu nhận và chuyển giao chúng đến ZUS. Khái niêm Người trả phí không được định nghĩa trên nền tảng của Đạo luật về BHXH. Đó chỉ là định nghĩa với nhiều ngoại lệ đành phải chấp nhận.
Việc trình báo về BHSK được thực hiện trên danh nghĩa Người trả phí. Người trả phí có thể là:
Người tuyển dụng lao động (TDLĐ) – trong trường hợp Người lao động,
Nhà trường – trong trường hợp Học sinh,
Cơ quan Lao động – trong trường hợp Người thất nghiệp;
Còn trong trường hợp Người dẫn dắt hoạt động kinh tế – tự trình báo
Nghĩa vụ đóng phí BHSK – Phí bảo hiểm sức khoẻ đ/v Người LĐ tính ra bằng 9% cơ sở của mức phí, lấy từ lương tháng của mình. Tuy nhiên, trong đó có 7,75% được khấu trừ từ thuế thu nhập cá nhân. Còn Đ/v người tham gia BHSK tự nguyện, thì phí được trả theo hợp đồng, được ký kết với NFZ, với cơ sở của mức phí là mức lương trung bình toàn Ba Lan, tương ứng với thời điểm ký kết.
Đáng chú ý, người, mà từ một thời gian dài không có BHSK, sẽ phải gánh chịu khoản chi phí phụ thêm. Mức độ khoản phụ phí tùy thuộc vào độ dài của thời kỳ bị gián đoạn trong việc trả phí. Giá trị của khoản phụ phí này được xác định theo phần trăm của khoản thu nhập, được tiếp nhận làm cơ sở của mức phí đối với người, mà khoảng gián đoạn của họ dài hơn 3 tháng và kéo dài không ngắt quãng:
20% - gián đoạn hơn 3 tháng đến một năm,
50% - gián đoạn hơn một năm đến 2 năm,
100% - gián đoạn hơn 2 năm đến 5 năm,
150% - gián đoạn trên 5 năm đến 10 năm, 200% - gián đoạn trên 10 năm.
Tuy nhiên, người khai báo các thành viên gia đình đến với bảo hiểm sức khỏe không phải gánh chịu các chi phí phụ thêm từ tiêu đề này.
Quyền lợi của Người đóng BHSK
Tất cả những Người chịu BHSK, có nghĩa là những người được bao bởi BHSK phổ thông bắt buộc và tự nguyện, đều có thể lợi dụng các chế độ sức khỏe miễn phí trong Quỹ Sức khỏe Toàn dân NFZ. Bất kể mức phí nộp cho BHSK cao thấp ra sao, họ đều có quyền hưởng các chế độ chăm sóc sức khỏe như nhau và quyền điều trị không phải trả tiền.
Hơn thế, mỗi Người chịu BHSK còn được quyền (đến mức nghĩa vụ) khai báo bảo hiểm cho các thành viên gia đình, nếu họ không được bao bởi bảo hiểm bắt buộc từ những danh phận khác. Chính các thành viên này của gia đình sẽ được hưởng các chế độ chăm sóc sức khỏe trên cùng những nguyên tắc như đ/v Người chịu bảo hiểm (chế độ ăn theo). Đó là:
trẻ em (con riêng, con chung, con nuôi, cháu, trẻ em có người đỡ đầu hợp pháp hoặc cha mẹ nuôi là Người chịu bảo hiểm) – cho đến lúc tròn 18 tuổi đời, hoặc nếu tiếp tục học tập, thì đến trọn 26 tuổi đời; còn nếu trẻ có sắc luật về mức độ khuyết tật đáng kể, thì không có giới hạn tuổi,
vợ chồng,
cha me, ông bà – nếu còn ở trong cùng trang trại gia đình với Người chịu bảo hiểm.
Quyền hưởng chế độ BHSK bắt đầu từ thời điểm trình báo BHSK, bất kể điều là đã trả phí hay chưa.
Đăng ký lùi BHSK – Nếu một người nào đó không kịp đăng ký BHSK, mặc dù có quyền hưởng bảo hiểm này, và đã lợi dụng các chế độ chăm sóc sức khỏe, thì người này sẽ được đăng ký lùi lại.
Thời hạn để có thể đăng ký lùi BHSK:
30 ngày, kể từ khi lợi dụng các chế độ chăm sóc sức khỏe,
30 ngày, kể từ thời điểm khi NFZ báo tin họ bắt đầu điều tra các chi phí của các chế độ dành cho người này.
Nếu trong thời gian này, người đó đăng ký lùi bảo hiểm, thì không phải gánh chịu các chi phí điều tri.
Ngừng quyền hưởng chế độ – Quyền hưởng các chế độ chăm sóc sức khỏe được kết thúc, theo lệ thường, sau 30 ngày, kể từ ngày hết hạn nghĩa vụ BHSK, td:
sau 30 ngày, kể từ ngày giải tán hợp đồng lao động,
sau 30 ngày, kể từ ngày tử biệt của Người chịu bảo hiểm, các thành viên gia đình mất quyền hưởng các chế độ trên danh phận ăn theo.
Trong trường hợp những Người chịu bảo hiểm tự nguyện, quyền hưởng chế độ dừng lại cùng với việc giải tán hợp đồng với NFZ. Nếu hợp đồng được ký kết với Công ty bảo hiểm khác với NFZ, thì quyền hưởng bảo hiểm do hợp đồng xác định.
Bảo trợ y tế thai sản
Ở Ba Lan, Người lao động bị bắt buộc chịu 2 loại bảo hiểm: BHXH và BHSK. Trong BHXH có khoản bảo hiểm bệnh tật và thai sản. Do đó, Người LĐ nữ được hưởng các chế độ bảo hiểm thai sản theo luật định, trong đó có nghỉ phép thai sản, nghỉ phép cha mẹ, nghỉ phép nuôi dạy con nhỏ, trợ cấp thai sản.
Liên quan đến BHSK, Phụ nữ trong thai sản được xác định là người có quyền được chăm sóc đặc biệt về sức khỏe. Quyền được chăm sóc sức khỏe miễn phí dành cho họ chínhg là từ sự kiện, họ đang ở trong thai sản.
Phụ nữ, đang trong thời gian nghỉ phép thai sản, không có nghĩa vụ phải trả phí sức khỏe. Quyền của Phụ nữ trong thai sản đối với việc chăm sóc sức khỏe miễn phí kéo dài đến khi kết thúc giai đoạn ở cữ, có nghĩa là 6 tuần kể từ lúc sinh đẻ.
Từ tháng 01 năm 2016 bắt buộc các quy định về chế độ cha mẹ. Những quy định này đưa vào trợ cấp mới cho cha mẹ ở mức 1 000 zł/tháng. Đó là chế độ hoàn toàn mới, qua thời kỳ một năm, dành cho tất cả Phụ nữ sinh con mà không có quyền hưởng trợ cấp thai sản. Do đó, chế độ cha mẹ sẽ dành cho tất cả Phụ nữ không chịu bảo hiểm trong ZUS, mà chủ yếu, không chỉ là những Người thất nghiệp và Sinh viên, mà còn là các Phụ nữ đang nhận lương từ các hợp đồng giao khoán (hợp đồng không kèm theo BHSK).
Hơn nữa, cũng đưa vào mức trợ cấp thai sản tối thiểu đối với Phụ nữ đang dẫn dắt hoạt động kinh tế. Phụ nữ đang dẫn Hãng của mình sẽ trả phí BHSK ít hơn.
Theo Luật định, bệnh nhân không có bảo hiểm vẫn giữ quyền được hưởng các chế độ chăm sóc sức khỏe, được tài trợ từ công quỹ. Đó là những người, mà trong thời kỳ mang thai, sinh con và ở cữ, đang sống trên lãnh thổ Cộng hòa Ba Lan và:
có quốc tịch Ba Lan hoặc
đã nhận được tư cách Người di tản hoặc được bảo vệ bổ sung, hoặc
có giấy phép tạm cư tại Cộng hòa Ba Lan.
Nguyễn Quỳnh Giao – Tổng hợp
Bình luận