Chiến lược của Thụy Điển trong việc phòng chống coronavirus đã gây tranh cãi ngay từ đầu. Khẩu hiệu của họ là - khuyến nghị và tin tưởng. Chính phủ khuyến cáo các hành động và hành vi nhất định và tin rằng các công dân, với ý thức trách nhiệm xã hội, sẽ tuân theo các quy tắc bất thành văn. Và điều đó đã thực sự xảy ra.
Người Thụy Điển không phải ở nhà khi gần như toàn bộ thế giới bị lockdown, nhưng hầu hết người dân đều đồng ý tự cách li. Người dân không bị ép buộc phải làm việc và học tập ở nhà, nhưng họ thực hiện công việc của mình từ xa nếu có thể. Không ai bảo phải đeo khẩu trang nhưng họ luôn giữ khoảng cách, khi không thể xa được thì che mũi, che miệng. Điều duy nhất họ bị cấm là các cuộc tụ tập đông người, mặc dù hạn chế này cũng nhanh chóng được nới lỏng.
Anders Tegnell, kiến trúc sư chính của chiến lược này, giải thích rằng việc lockdown và hạn chế nhiều mặt có thể gây ra những hậu quả tai hại cho nền kinh tế của đất nước về lâu về dài, đất nước sẽ không đủ khả năng đối phó với các mối đe dọa và hậu quả của đại dịch. Người Thụy Điển tin vào ông, và thậm chí 74% người dân nói rằng họ tin tưởng ông trong năm đầu tiên của đại dịch.
Chỉ đến mùa thu năm 2020, trước sự gia tăng tỷ lệ mắc bệnh và tử vong, các quy định hạn chế mới được thắt chặt. Vào thời điểm đó, số ca lây nhiễm là 30.000 người và số ca tử vong là 300-350 ca mỗi ngày. Làn sóng mùa xuân tiếp theo nhỏ hơn. Thụy Điển chỉ bị ảnh hưởng nặng nề nhất là khi cả thế giới phải vật lộn với biến thể cực kỳ dễ lây nhiễm của SARS-CoV-2 là Omicron. Ở Thụy Điển lúc này, số ca nhiễm coronavirus hàng ngày tương tự như ở Ba Lan - trên 50.000. Nhưng đó là điểm tương đồng duy nhất.
Tiến sĩ Jerzy Draus, một bác sĩ phẫu thuật người Ba Lan sống ở Thụy Điển, trưởng khoa tại bệnh viện Hallands Halmstad, thường xuyên về thăm Ba Lan và đã quan sát cách Thụy Điển và Ba Lan tiếp cận cuộc chiến chống lại coronavirus kể từ khi bắt đầu đại dịch. Ông cho thấy những khác biệt trong cách tiếp cận các nguyên tắc vệ sinh và dịch tễ học cơ bản. Mặc dù người Thụy Điển không phải bắt buộc đeo khẩu trang (ở Ba Lan thì đó là nghĩa vụ, ở đó họ chỉ được khuyến cáo) nhưng họ cố gắng tránh tụ tập, và khi thấy mình ở trong đám đông, họ vẫn giữ khoảng cách. Đây là một trong những điểm khác biệt nổi bật nhất. Người Ba Lan không coi trọng việc này. Rất nhiều người khi ra khỏi nhà đã không đeo khẩu trang. Khi đi dạo ở công viên họ túm tụm nói chuyện nhiều khi chỉ là đề tài về chó. Những người chạy bộ không có khẩu trang cứ chạy sát vào người đi bộ, thở hổn hển mà chẳng cần biết người ta có khó chịu không.
- Các con tôi đã quen với việc không ai trong cửa hàng đeo khẩu trang, nhưng chúng vẫn giữ khoảng cách 1,5 mét với những người xung quanh. Nếu chúng muốn mua sữa, và nếu ai đó đang chọn sữa chua từ tủ lạnh, chúng đợi người đó đi ra rồi sau đó mới lấy sữa. Ở Ba Lan thì không như vậy. Bản thân tôi cũng từng trải tình huống khi tôi đứng xếp hàng ở cây xăng (tôi đứng cách người đứng trước 1,5 m) thì bị một người khác bước vào hàng đứng trước mặt tôi vì "còn chỗ trống" – bác sĩ kể.
- Ở Thụy Điển, trước hết, không có sự sợ hãi do các phương tiện truyền thông nói rằng coronavirus đang hoành hành. Không có sọc đỏ trên TV, tiêu đề về đại dịch không nổi bật trên các mặt báo, và bộ trưởng không cung cấp bất kỳ dữ liệu công khai nào. Tất nhiên, ai cũng có quyền truy cập vào chúng, nhưng chỉ ít người theo dõi nó một cách thường xuyên.
Theo Tiến sĩ Draus, vấn đề lớn nhất của Thụy Điển hiện nay là tình trạng công nhân nghỉ việc phổ biến.
- Đây là một vấn đề liên quan đến kinh tế , vì vậy họ đã rút ngắn thời gian cách ly xuống còn năm ngày, và bây giờ thậm chí nhân viên y tế có thể rời cách ly nhanh hơn nữa. Điều kiện chỉ là xét nghiệm được thực hiện và kết quả là âm tính. Vì vậy, ngay cả khi họ có người bị nhiễm COVID-19 ở nhà, nhưng kết quả xét nghiệm của họ âm tính, họ có thể đến làm việc vào ngày hôm sau.
Tiến sĩ Draus cũng đề cập đến những cáo buộc chống lại Thụy Điển trên toàn thế giới rằng cách tiếp cận quá mềm mỏng của nước này đối với đại dịch đã khiến nhiều người lớn tuổi phải trả giá bằng mạng sống.
- Đúng là có rất nhiều người chết ở Thụy Điển khi bắt đầu đại dịch. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là những người chết đó đã ở độ tuổi mà ở Ba Lan, họ không còn sống nữa. Đó là những người 88 và 90 tuổi, trong đó có nhiều người ở các viện dưỡng lão của Thụy Điển. Những cái chết cũng liên quan đến nhiều người nhập cư, ví dụ như từ Somalia. Điều này là do người Somalia có truyền thống sum họp gia đình - khi ai đó bị ốm hoặc chết, họ sẽ phải gặp mặt cả gia đình, ôm hôn và thể hiện sự tiếc thương của họ theo cách này.
Bác sĩ giải thích thêm rằng tại các bệnh viện Thụy Điển số ¾ người đến đó vì một lý do khác, nhưng khi kiểm tra và làm xét nhiệm thì mới phát hiện ra họ mắc COVID-19.
Thụy Điển hiện đứng ở vị trí thứ 46 về số người chết kể từ đầu đại dịch (15,8 nghìn). Để so sánh, Ba Lan đứng thứ 15 với 105,1 nghìn người. Về số ca nhiễm, chênh lệch này là 21 bậc (Ba Lan, với hơn 4,8 triệu ca, ở vị trí thứ 15, Thụy Điển với 2 triệu, thứ 36).
Tỷ lệ tiêm vắc xin phòng chống COVID-19 ở Thụy Điển, với dân số 10,3 triệu người, là 70,3%. Ở Ba Lan (dân số: 38,1 triệu), tỷ lệ này là 57,2%.
Xuân Nguyên
(Nguồn: https://www.medonet.pl/koronawirus/koronawirus-na-swiecie,polski-lekarz-o-pandemii-w-szwecji--jak-tlumaczy-wysoka-liczbe-zgonow-,artykul,25686497.htmlspan lang="VI">)
Bình luận