Thu hoạch chè búp tươi tại huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên. (Ảnh: Hồng Kỳ/TTXVN)
Thái Nguyên là vùng chè trọng điểm của cả nước. Thiên nhiên
đã ưu đãi cho vùng đất Thái Nguyên thổ nhưỡng, khí hậu, chất đất, nguồn nước
phù hợp để phát triển cây chè.
Cùng với đó, nhờ đôi bàn tay khéo léo, những người dân Thái Nguyên đã tạo nên một
sản phẩm trà phong phú về chủng loại có hương thơm, vị đượm, ngọt chát rất đặc
trưng, khiến cho ngay cả người sành chè nhất và thị trường khó tính nhất cũng đều
hài lòng. Tổng diện tích chè của toàn tỉnh gần 20.000ha (đứng thứ hai cả nước,
sau tỉnh Lâm Đồng), trong đó có gần 17.000ha chè kinh doanh, năng suất đạt 109
tạ/ha, với sản lượng đạt khoảng 185.000 tấn/năm.
Thái Nguyên có nhiều vùng chè đặc sản nổi tiếng:
Vùng chè Tân Cương thuộc thành phố Thái Nguyên, bao gồm ba xã Phúc Xuân, Phúc
Trìu và Tân Cương, có tổng diện tích hơn 4.860ha. Chè Tân Cương có hương thơm tự
nhiên, vị đượm, chát nhẹ, mầu nước vàng xanh, uống xong vị ngọt còn lắng sâu
trong vị giác người thưởng thức.
Chè Tân Cương đã được những người sành điệu rất ưa dùng và tôn vinh là "Ðệ
nhất danh trà." Chè Tân Cương đã khẳng định thương hiệu trên thị trường
trên 100 năm nay. Chè Tân Cương là một trong năm sản phẩm quốc gia được đăng ký
bảo hộ chỉ dẫn địa lý trên toàn quốc.
Vùng chè La Bằng, huyện Đại Từ nằm sát chân núi Tam Đảo là vùng đất sản xuất
chè ngon đặc biệt của Thái Nguyên, có trên 328ha diện tích trồng chè, năng suất
bình quân 90tạ/ha, sản lượng hằng năm đạt khoảng trên 3.000 tấn. Chất lượng chè
La Bằng cũng ngang với các vùng chè nổi tiếng khác. Chè La Bằng đã có thương hiệu
và luôn đoạt giải cao trong các cuộc thi chè trong phạm vi tỉnh và toàn quốc.
Hiện nay, La Bằng có khoảng 40 nghệ nhân chế biến chè nổi tiếng.
Vùng chè Trại Cài nằm trên địa phận xã Minh Lập, huyện Đồng Hỷ cũng đã nổi tiếng
từ lâu bởi hương vị thơm ngon đặc biệt. Hiện nay, Trại Cài-Minh Lập có trên
460ha chè canh tác, chủ yếu giống chè trung du, năng suất bình quân đạt 95 tạ/ha.
Sản lượng chè búp tươi đạt khoảng 4.200 tấn chè búp tươi/năm.
Vùng chè Khe Cốc thuộc xã Tức Tranh, huyện Phú Lương từ lâu đã nổi tiếng bởi độ
nồng, đượm được trồng trên chất đất sạch kiềm và uống dòng nước trong mát từ
các khe suối nguồn của con sông Cầu. Vùng chè Khe Cốc có trên 1.000ha với chất
lượng chè hảo hạng, nên hiện nay Tức Tranh là xã có số làng nghề nhiều nhất tỉnh,
toàn xã có tám làng nghề về chè đã được công nhận.
Ngoài bốn vùng chè trọng điểm, trên địa bàn Thái Nguyên cũng có nhiều vùng chè
ngon, có tiếng với những hượng vị đặc trưng riêng như vùng chè Điềm Mặc, huyện
Định Hóa; vùng chè Bắc Sơn, huyện Phổ Yên; vùng chè Tràng Xá, huyện Võ Nhai…
Xác định chè là cây trồng mũi nhọn, những năm qua, tỉnh Thái Nguyên đã có nhiều
chính sách hỗ trợ, đầu tư toàn diện cho phát triển chè, đã triển khai nhiều biện
pháp để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm chè, xây dựng thương hiệu và hệ
thống quản lý từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ chè.
Đến nay, tỉnh Thái Nguyên đã trồng mới và trồng lại gần 4.000ha chè, thay thế
chè giống cũ bằng các giống chè chất lượng cao như LDP 1, Phúc Vân Tiên, Kim
Tuyên... góp phần nâng cơ cấu chè giống mới so với tổng diện tích chè hiện có
lên gần 50%.
Dự kiến đến năm 2020 diện tích chè toàn tỉnh đạt trên 19.000ha. Trong đó, diện
tích chè kinh doanh đạt 17.900ha (giống mới chiếm 60%); năng suất bình quân đạt
14 tấn búp tươi/ha, sản lượng đạt 250.000 tấn búp tươi.
Bên cạnh việc cải tạo, nâng cao chất lượng giống chè, tỉnh đã xây dựng 28 mô
hình sản xuất chè theo tiêu chuẩn VietGAP với tổng diện tích chè đã được cấp giấy
chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP hơn 300ha.
Cùng với 34 cơ sở, doanh nghiệp chế biến chè công nghiệp, toàn tỉnh đã xây dựng
được 84 làng nghề và 22 hợp tác xã sản xuất, chế biến chè đặc sản theo phương
thức truyền thống. Do nhu cầu của thị trường hiện trên 80% sản lượng chè của
Thái Nguyên được chế biến theo phương thức thủ công truyền thống. Tuy sản xuất
công nghiệp không nhiều, chủ yếu là chè đen, chè xanh ướp hương liệu để xuất khẩu
nhưng trong gần ba năm qua, giá trị kim ngạch xuất khẩu chè của tỉnh đạt trên
30 triệu USD.
Sản phẩm chè Thái Nguyên đã được người tiêu dùng trong và ngoài nước bết đến vớ
các sản phẩm trà xanh đặc sản, trà xanh cao cấp ướp hương đóng gói, đóng hộp và
trà đen.
Sản phẩm trà Thái Nguyên đã có mặt ở trên thị trường 50 tỉnh, thành phố trên cả
nước và các nước Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Nhật Bản, Mỹ, Hàn Quốc... Giá trị thu
nhập trên diện tích đất trồng chè của nông dân Thái Nguyên đã đạt mức bình quân
trên 80 triệu đồng/ha/năm.
Cây chè thực sự trở thành "cây làm giàu" cho nhiều người làm chè, góp
phần quan trọng vào việc chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng trong quá trình thực
hiện chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên./.
(Theo Vietnam+)
Bình luận