Ở Ba Lan, trên cơ
sở của Đạo luật Luật về Giáo dục Đại học và
Khoa học từ ngày 20 tháng 7 năm 2018, các
Đại học Bậc 3 (Đại học Nghiên cứu sinh), tồn tại
cho đến lúc đó, được thay thế bằng các Trường Tiến
sĩ. Đến cuối năm 2023 việc chuyển đổi giao thời
kết thúc.
4 Trường Tiến sĩ tại Đại học Tổng hơp Vác-sa-va
Từ nay, việc đào tạo các Nghiên cứu sinh chuẩn bị cho việc giành học vị tiến sĩ và được tổ chức trong Trường Tiến sĩ. Trường Tiến sĩ là hình thức đào tạo có tổ chức trong ít nhất 2 chuyên ngành.
Trường Tiến sĩ:
là trường miễn phí,
đảm bảo học bổng cao,
là trường liên ngành,
không đào tạo theo phương thức không chính quy.
Trường Tiến sĩ sẽ do toàn thể Nhà trường Đại học điều hành, mà không như trước đây, trong các Đại học NCS, chỉ do đơn vị được ủy quyền của Trường Đại học.
Trường Tiến sĩ có thể được điều hành bởi Trường Đại học, Viện Nghiên cứu của Viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan PAN, Viện Nghiên cứu Khoa học hoặc Viện Nghiên cứu Quốc tế có thứ hạng khoa học A+, A hoặc B+, trong ít nhất 2 chuyên ngành, được gọi sau này là “Chủ thể Điều hành Trường Tiến sĩ”.
Mỗi Chủ thể Điều hành Trường Tiến sĩ chỉ có thể điều hành không quá 3 Trường Tiến sĩ trong chuyên ngành nhất định.
Các Trường Tiến sĩ phải chịu sự đánh giá bắt buộc, được tiến hành bởi Ủy ban Đánh giá Khoa học KEN – Komisja Ewaluacji Nauki. Điểm số đánh giá tiêu cực negative sẽ gây hậu quả bằng việc đóng cửa trường.
Tuyển sinh vào Trường Tiến sĩ
Sẽ được tiếp nhận vào Trường Tiến sĩ những người có chức danh nghề nghiệp Thạc sĩ, Thạc sĩ-Kỹ sư hoặc tương đương, hoặc trong những trường hợp ngoại lệ, những người tốt nghiệp Đại học bậc 1với chức danh nghề nghiệp Cử nhân, kỹ sư, hoặc những Sinh viên đã kết thúc năm thứ 3 của Đại học Thạc sĩ Liền bậc, nếu các kết quả học tập được chứng tỏ bằng chất lượng cao nhất.
Việc tuyển sinh vào Trường Tiến sĩ được tổ chức qua đường thi tuyển, trên những nguyên tắc được xác định bởi Thượng viện Trường Đại học hoặc Hội đồng Khoa học của Viện Nghiên cứu.
Các nguyên tắc tuyển sinh và chương trình đào tạo do Chủ thể Điều hành Trường Tiến sĩ công bố không muộn hơn 5 tháng trước khi bắt đầu kỳ tuyển.
Việc tiếp nhận vào Trường Tiến sĩ diễn ra thông qua việc ghi tên vào danh sách Nghiên cứu sinh.
Kết quả của cuộc thi là công khai.
Không hạn chế khả năng lựa chọn Trường Tiến sĩ. Có thể tham gia tuyển vào nhiều Trường Tiến sĩ. Tuy nhiên, trong trường hợp trúng tuyển vào nhiều trường, cũng chỉ được chon một trường, vì theo Luật định, trong cùng một thời gian, chỉ có thể là Nghiên cứu sinh trong một Trường Tiến sĩ.
Người được tiếp nhận vào Trường Tiến sĩ bắt đầu việc đào tạo và giành được các quyền Nghiên cứu sinh từ khi đặt lời tuyên thệ.
Tuyển sinh vào chương trình “Luận án tiến sĩ thực hành”
Chương trình do Bộ Giáo dục và Khoa học điều hành. Đây là dạng đào tạo Nghiên cứu sinh dựa trên sự hợp tác của Trường Đại học với Doanh nghiệp hoặc với các Chủ thể khác đang tuyển dụng NCS.
Chương trình luận án tiến sĩ thực hành dành cho những người vừa muốn phát triển sự nghiệp khoa học của mình, lại vừa không muốn từ bỏ công việc nghề nghiệp bên ngoài Trường Đại học.
Ứng viên phấn đấu tham gia chương trình phải là người đang hoặc sẽ được tuyển dụng theo hợp đồng lao động, ở mức toàn phần thời gian làm việc, qua toàn bộ khoảng thời gian đào tạo trong Trường Tiến sĩ, và được Chủ thể nơi làm việc biểu thị đồng ý với việc đào tạo tại Trường Tiến sĩ, và đảm bảo cho người này Người đỡ đầu phụ trợ trong số những Nhân viên của mình.
Việc tuyển sinh vào chương trình này trải qua hai bước. Trước hết là trình báo lên Bộ danh sách Ứng viên. Sau khi được Bộ xếp hạng vào chương trình, Ứng viên phải tham gia tuyển sinh vào Trường Tiến sĩ. Nếu trúng tuyển, Ứng viên phải thực hiện chương trình đào tạo bắt buộc đối với tất cả các Nghiên cứu sinh tại Trường Tiến sĩ.
Nghiên cứu sinh làm luận án tiến sĩ thực hành được hưởng lương kép. Một là lương tháng do lao động trong Cơ quan hoặc Doanh nghiệp, lương thứ hai – học bổng NCS. Hơn thế, theo kinh nghiệm từ một số Quốc gia, các Tiến sĩ Thực hành từ một số lĩnh vực khoa học đạt thu nhập cao hơn khoảng 10% so với các Tiến sĩ truyền thống trong cùng lĩnh vực khoa học.
Học bổng Nghiên cứu sinh
Nghiên cứu sinh không có học vị Tiến sĩ được nhận học bổng NCS.
Mức học bổng NCS hàng tháng tính ra ít nhất là:
37% lương Giáo sư – đến tháng, mà trong đó việc đánh giá giữa kỳ đã được tiến hành (hiện tại 3 466,90 zloty-tổng chưa trừ phí);
57% lương Giáo sư – sau tháng, mà trong đó việc đánh giá giữa kỳ đã được tiến hành (hiện tại 5 340,90 zloty-tổng chưa trừ phí).
Khoảng thời gian tổng cộng nhận học bổng NCS tại các Trường Tiến sĩ không thể vượt quá 4 năm.
Nghiên cứu sinh, người đã nộp luận án tiến sĩ trong thời hạn sớm hơn thời hạn kết thúc đào tạo đã được dự kiến trong chương trình đào tạo, sẽ nhận được học bổng NCS đến ngày, mà trong đó thời hạn kết thúc đào tạo trôi qua, nhưng không dài hơn qua 6 tháng.
Học bổng NCS do Chủ thể Điều hành Trường Tiến sĩ trả.
Học bổng NCS không phải chịu thuế, nhưng phải chịu hệ thống bảo hiểm xã hội.
Quá trình đào tạo trong Trường Tiến sĩ
Mục tiêu cơ bản của việc đào tạo tại Trường Tiến sĩ là viết xong luận án tiến sĩ. Việc đào tạo được điều hành trên cơ sở chương trình đào tạo và kế hoạch nghiên cứu cá nhân. Quá trình đào tạo trong các Trường Tiến sĩ kéo dài từ 6 đến 8 học kỳ.
Chương trình đào tạo đảm bảo cho NCS đạt được năng lực cao nhất về lý thuyết và thực hành, đáp ứng yêu cầu của kế hoạch nghiên cứu cá nhân, dựa trên các tiêu chí về trình độ ở cấp độ 8 của Khung Trình độ Ba Lan PRK – Polska Rama Kwalifikacji. Còn kế hoạch nghiên cứu cá nhân, bao gồm đặc biệt là lịch trình chuẩn bị luận án tiến sĩ,
Trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày đảm nhiệm việc đào tạo, Trường bổ nhiệm cho Nghiên cứu sinh Người hướng dẫn hoặc những Người hướng dẫn.
Kế hoạch nghiên cứu cá nhân do Nghiên cứu sinh dự thảo, trong sự thỏa thuận với Người hướng dẫn hoặc những Người hướng dẫn, và trình bày nó đến Chủ thể Điều hành Trường Tiến sĩ trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày bắt đầu đào tạo.
Việc thực hiện kế hoạch phải chịu sự đánh giá giữa kỳ, trong nửa thời kỳ đào tạo, được xác định trong chương trình đào tạo, còn trong trường hợp đào tạo kéo dài 6 học kỳ, thì trong vòng học kỳ thứ tư.
Việc đánh giá giữa kỳ được tiến hành bởi Ủy ban, gồm 3 người, được tuyển ngoài Chủ thể Điều hành Trường Tiến sĩ, trong đó có ít nhất 1 người có học vị Tiến sĩ cao cấp hoặc chức danh Giáo sư thuộc chuyên ngành, mà ở đó luận án tiến sĩ đang được chuẩn bị. Người hướng dẫn và Người hướng dẫn phụ trợ không thể là Thành viên của Ủy ban này.
Việc đánh giá giữa kỳ được kết thúc bằng kết quả tích cực hoặc không đạt. Kết quả của việc đánh giá cùng với luận chứng phải được công khai. Trong trường hợp kết quả tích cực positive, Nghiên cứu sinh được tăng học bổng. Trái lại, kết quả không đạt sẽ đồng nghĩa với việc bị loại khỏi danh sách NCS.
Việc đào tạo trong Trường Tiến sĩ được kết thúc bằng việc nộp luận án tiến sĩ và nhận chứng chỉ về kết thúc đào tạo tại Trường Tiến sĩ cùng với phụ lục suplement về các kết quả học tập đ/v trình độ ở cấp độ 8 của Khung Trình độ Ba Lan PRK.
Tiến trình cấp học vị tiến sĩ sẽ được mở đầu bởi Hội đồng Chuyên ngành Khoa học, Cơ quan có thẩm quyền cấp học vị tiến sĩ trong chuyên ngành nhất định, theo đơn được gửi đến Chủ tịch Hội đồng của Ứng viên thỏa mãn các yêu cầu đã được quy định.
-----------------------------------------------------
Nguyễn Quỳnh Giao – Biên soạn Tổng hợp
Nguồn: https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/prawo-o-szkolnictwie-wyzszym-i-nauce-18750400
Bình luận