Đây là một câu hỏi đang được nhiều người quan tâm. Chúng ta cùng quan sát câu chuyện xảy ra, liên quan với một thợ cắt tóc có đăng kí tự kinh doanh.
Bình thường, cô ấy đã trả các khoản đóng góp cho ZUS (bảo hiểm xã hội tự nguyện) theo mức thấp nhất cho phép, tức là 60% mức lương trung bình (vào năm 2015 là 2.375,50 PLN). Trước khi sinh con, cô ấy đã tăng các khoản đóng góp cho ZUS trong bốn tháng. Cụ thể là trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 5 năm 2015, đã đóng góp số tiền 9.897,50 PLN, tức là mức tối đa cho phép (250% mức lương trung bình). Sau đó, từ ngày 4 tháng 5 năm 2015, cô ấy bắt đầu sử dụng trợ cấp ốm đau, thai sản và chăm sóc con. Trong khoảng thời gian từ tháng 5 năm 2015 đến tháng 10 năm 2019, cô ấy đã nhận được các khoản trợ cấp của ZUS với tổng số tiền là 304.203,44 PLN, tức là trung bình khoảng 6 - 6,5 nghìn PLN/tháng.
Cơ quan bảo hiểm (ZUS) đã so sánh các loại thu nhập của người trả bảo hiểm trong các năm 2015-2019, kể cả từ tháng 2 đến tháng 5 năm 2015 và thấy rằng hộ kinh doanh không đủ thu nhập để trả các khoản đóng góp cao như đã khai báo. Vào tháng 12 năm 2019, hộ này đã sửa (hạ thấp) các khoản đóng góp giống như trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 5 năm 2015. ZUS coi việc làm như trên là sai trái và ra quyết định lấy lại một phần tiền này của doanh nhân. Doanh nhân đã kháng cáo quyết định này lên tòa án.
Vào tháng 9 năm 2020, Tòa án quận ở Lublin đã bác bỏ đơn kháng cáo của người đóng bảo hiểm. Tòa cho rằng doanh nhân đã "tính toán và cố ý tăng số tiền đóng góp trong một thời gian ngắn để thu được lợi ích cao hơn". Tòa án nhấn mạnh rằng không thể lợi dụng hệ thống bảo hiểm bằng cách trả bảo hiểm cao trong khi có thu nhập kinh doanh thấp (hoặc thậm chí thua lỗ). Trong tình huống như vậy, ZUS có quyền kiểm soát và đặt câu hỏi về cách trả bảo hiểm.
Doanh nhân đã nộp đơn yêu cầu thay đổi phán quyết, nhưng Tòa án cấp phúc thẩm đã giữ nguyên phán quyết đó. Tòa nhấn mạnh rằng việc trả tiền bảo hiểm mang lại nhiều lợi nhuận cho doanh nhân hơn là hoạt động kinh doanh. Vì ZUS có quyền kiểm soát việc trả bảo hiểm (trong trường hợp này hoạt động kinh tế có thực sự đúng như vậy hay không) và cũng có thể xác minh cơ sở để trả bảo hiểm đã khai báo.
Tòa án tối cao đứng về phía các bà mẹ
Sự việc trên đã được sự quan tâm của Hiệp hội các doanh nghiệp vừa và nhỏ Ba Lan. Người phát ngôn của Hiệp hội đã nộp đơn khiếu nại đặc biệt chống lại phán quyết của Tòa phúc thẩm ở Lublin. Sau đó, tranh chấp đã được chuyển đến Phòng Kiểm soát Đặc biệt và Các vấn đề Công cộng của Tòa án Tối cao. Và cơ quan này đã phán quyết rằng ZUS không có quyền đặt câu hỏi về số tiền đã khai báo của doanh nhân, nếu nó nằm trong giới hạn được chỉ định bởi các quy định (từ 60% đến 250% mức thù lao trung bình). Tòa án tối cao cũng nhắc nhở rằng: “Không thể giả định thẩm quyền của cơ quan công quyền nếu họ không được cấp phép”. Đối với các doanh nhân, ZUS chỉ có quyền đặt câu hỏi liệu họ có quyền sở hữu bảo hiểm hay không, tức là liệu - trong trường hợp cụ thể nói trên - người phụ nữ có thực sự điều hành một tiệm làm tóc không, hay chỉ khai báo để nhận trợ cấp. “Trong một nhà nước dân chủ pháp quyền, các cơ quan công quyền phải hành động một cách trung thành và trung thực đối với công dân”.
Vì những lý do này, Tòa án Tối cao đã hủy bỏ phán quyết của Tòa phúc thẩm và trả lại vụ án để xem xét lại.
Xuân Nguyên
Bình luận